สันติภาพในยูเครนจะทำลายฝ่ายที่ครองอำนาจในยุโรป

21-8-2025

   โอกาสในการยุติสงครามยูเครนไม่เคยดีเท่านี้มาก่อน แม้ว่าจะยังคงมีความพยายามจากยุโรปตะวันตกที่ลดลงในการขัดขวาง และแน่นอนว่า ยกเว้นช่วงสงครามเกือบจะสงบในฤดูใบไม้ผลิปี 2022 ที่ชาติตะวันตกขัดขวาง นับตั้งแต่นั้นมา มี “น้ำ” หรือมากกว่านั้นคือ “เลือด” ไหลผ่านสะพานที่ไม่ได้ข้ามไปนั้นมากมาย

  ขณะนี้มีโอกาสที่แท้จริงที่ประธานาธิบดีของรัสเซียและสหรัฐฯ วลาดิมีร์ ปูติน และโดนัลด์ ทรัมป์ จะบังคับ – หรือ “โน้มน้าว” – ทั้งระบอบเซเลนสกีในเคียฟและผู้สนับสนุนที่เหลืออยู่ในนาโต้-สหภาพยุโรปให้กลับสู่ความเป็นจริง: นั่นคือ การยอมรับอย่างเงียบ ๆ ว่ารัสเซียกำลังชนะสงครามในสนามรบ และสันติภาพในภายหลังจะนำมาซึ่งความสูญเสียที่ไม่จำเป็นเพิ่มเติมสำหรับยูเครนและผู้ใช้ประโยชน์จากชาติตะวันตก

  ไม่มีอะไรแน่นอนนอกจากความตาย จนกว่ามันจะกลายเป็นอดีต สันติภาพนี้ยังอยู่ในอนาคต – หวังว่าใกล้เข้ามาแล้ว แต่เราสามารถเริ่มคิดถึงผลที่ตามมาได้แล้ว สำหรับ 32 ประเทศในยุโรปที่อยู่ในนาโต้ สหภาพยุโรป หรือทั้งสองอย่าง การพิจารณานี้มักมองในแง่ของท่าทีทางทหาร นโยบายต่างประเทศ และเศรษฐกิจ (ที่น่าสนใจคือตามลำดับนี้) ตัวอย่างเช่น จะต้องใช้เวลานานแค่ไหนกว่าคำทำนายที่ตื่นตระหนกเกี่ยวกับการโจมตีของรัสเซียต่ออย่างน้อยประเทศบอลติก หากไม่ใช่วอร์ซอ เบอร์ลิน และ – ใครจะรู้ – ลักเซมเบิร์ก จะค่อย ๆ จางหายไป?

  อะไรจะเกิดขึ้นกับลัทธิทหารที่ขับเคลื่อนด้วยหนี้มหาศาลใหม่? ชาวยุโรปที่นาโต้-สหภาพยุโรปจะกลับมามีสติสัมปชัญญะเพียงพอหรือไม่เพื่อค้นพบการทูตและความร่วมมือกับรัสเซียอีกครั้ง? ถ้าเป็นเช่นนั้น เมื่อใด? ก่อนหรือหลังที่พวกเขาจะล่มสลายภายใต้ภาระของราคาพลังงาน การลดลงของอุตสาหกรรม และหนี้สาธารณะ?

  คำตอบสำหรับทุกคำถามข้างต้นจะขึ้นอยู่กับว่าการเมืองภายในของรัฐสำคัญในยุโรปจะพัฒนาไปอย่างไร ในแง่นี้ คำถามที่สำคัญที่สุดเพียงข้อเดียวคืออนาคตของฝ่ายขวาใหม่ (New Right) ที่กำลังเพิ่มขึ้น หรือแม้แต่พุ่งสูงขึ้นในยุโรป (คำที่ใช้รวมถึงพรรคที่มักถูกเรียกว่า เช่น “ขวานิยมประชานิยม” “ขวาจัด” หรือ “สุดโต่งขวา”) แต่ตรรกะนี้ก็ทำงานในทางกลับกันด้วย หากสงครามยูเครนสิ้นสุดลงตามเงื่อนไขของมอสโกเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งขณะนี้ได้รับการสนับสนุนจากวอชิงตันด้วย สันติภาพนี้จะส่งผลกระทบต่อการเมืองภายในของนาโต-สหภาพยุโรปอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ และโดยเฉพาะโอกาสของฝ่ายขวาใหม่

  ความก้าวหน้าของฝ่ายขวาใหม่มีความสำคัญอย่างยิ่งในสามประเทศหลัก: ฝรั่งเศส เยอรมนี และสหราชอาณาจักร

  ทั้งสามประเทศนี้มีจุดร่วมคือพรรคฝ่ายขวาใหม่ของตน – รวบรวมแห่งชาติ (Rassemblement National - RN) ในฝรั่งเศส, รีฟอร์มยูเค (Reform UK) ในสหราชอาณาจักร และอัลเทอร์นาทีฟ ฟือร์ ดอยช์ลันด์ (Alternative für Deutschland - AfD) ในเยอรมนี – ต่างก็เป็นผู้นำในการสำรวจความคิดเห็นระดับชาติ แม้ว่าสถานการณ์นี้จะคล้ายคลึงกับรัฐอื่น ๆ ในยุโรป เช่น สเปนและออสเตรีย แต่กรณีของสหราชอาณาจักร ฝรั่งเศส และเยอรมนีนั้นพิเศษเนื่องจากน้ำหนักทางเศรษฐกิจและการเมืองของพวกเขา

  การพุ่งขึ้นของฝ่ายขวาใหม่ไม่ใช่เรื่องใหม่แต่อย่างใด มันได้ค่อย ๆ สร้างขึ้นมานานประมาณสองทศวรรษแล้ว และสำหรับผู้สังเกตการณ์บางคน ชัยชนะของฝ่ายขวาใหม่นั้นถือเป็นข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นแล้ว: เมื่อฤดูใบไม้ผลิที่ผ่านมา ในช่วงก่อนการเลือกตั้งรัฐสภายุโรป Politico ยอมรับว่า “ความพยายามอันยาวนาน” ในการกีดกันฝ่ายขวาใหม่จากรัฐบาลนั้น “สิ้นสุดลงอย่างเป็นทางการ”

  คำกล่าวนั้นอาจเร็วเกินไปเล็กน้อย: ในออสเตรีย เยอรมนี และฝรั่งเศส รูปแบบการปกครองในปัจจุบันยังคงยึดหลักการกีดกันฝ่ายขวาใหม่ อย่างไรก็ตาม บางครั้งคำว่า “เร็วเกินไป” ก็อาจหมายถึง “ทำนายอนาคต” แรงกดดันจากพรรคฝ่ายขวาใหม่ไม่ได้ลดลงแต่กลับเพิ่มขึ้น มาตรการในปัจจุบันที่พยายามเพิกเฉยต่อการสนับสนุนจากประชาชนของพวกเขาด้วยทุกวิถีทางมีกลิ่นอายของความสิ้นหวัง และอาจล้มเหลวโดยสิ้นเชิงในอนาคตอันใกล้

  ยกตัวอย่างเช่น กรณีของเยอรมนีและโรมาเนีย สำหรับเอียน เบรเมอร์ ที่ปรึกษาด้านภูมิรัฐศาสตร์ชาวอเมริกัน ผู้วิจารณ์ที่มีชื่อเสียง และเป็นตัวแทนของแนวคิดหลักของพรรคสายกลาง เขามองว่าทั้งสองกรณีนี้เป็นตัวอย่างของความสำเร็จในการต่อต้านฝ่ายขวาใหม่ แต่ที่น่าขันคือ ทั้งสองกรณีนี้มีความสำคัญ แต่ไม่ใช่ด้วยเหตุผลที่เบรเมอร์จินตนาการ ในเยอรมนีและโรมาเนีย เขาเตือนเราว่าการเลือกตั้งในปีนี้ส่งผลให้เกิดรัฐบาลสายกลาง “แม้ว่าจะมีการเพิ่มขึ้นของการสนับสนุนฝ่ายขวาจัด”

  สิ่งที่เบรเมอร์ลืมกล่าวถึงคือ ในทั้งสองกรณี ชัยชนะของสายกลางนี้เป็นผลมาจากการเล่นสกปรก ในโรมาเนีย ซึ่งอยู่ชายขอบของสหภาพยุโรป วิธีการที่ใช้มีความโหดร้ายและไร้ยางอายอย่างยิ่ง การท้าทายครั้งใหญ่จากฝ่ายขวาใหม่ภายใต้การนำของคาลิน จอร์เจสคู สามารถหยุดยั้งได้ด้วยการใช้วิธีการทางกฎหมายที่ไม่เป็นธรรมเท่านั้น หากไม่มีสิ่งนี้ บูคาเรสต์คงมีประธานาธิบดีฝ่ายขวาใหม่แล้ว เช่นเดียวกับวอร์ซอ

  ในเยอรมนี ดินแดนแห่งความเป็นระเบียบและกฎเกณฑ์ สิ่งต่าง ๆ มีความละเอียดอ่อนเพียงเล็กน้อย เพื่อรักษาการควบคุมของกลุ่มสายกลางในเบอร์ลิน แม้ว่าพรรคอัลเทอร์นาทีฟ ฟือร์ ดอยช์ลันด์ (AfD) จะประสบความสำเร็จในการเลือกตั้งอย่างมาก สองสิ่งถูกกระทำขึ้น สิ่งหนึ่ง “เพียงแค่” ขัดต่อเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ ส่วนอีกสิ่งหนึ่งน่าจะถือเป็นความไร้ความสามารถที่น่าเหลือเชื่อหรือการปลอมแปลงผลการเลือกตั้งโดยเจตนา แม้ว่าจะดำเนินการในระดับท้องถิ่นก็ตาม

   นโยบายที่เรียกว่า “กำแพงไฟ” (คำพูดที่เป็นการลดความรุนแรง) ซึ่งเป็นนโยบายของ establishment ในการปฏิบัติต่อ AfD แตกต่างจากพรรคอื่น ๆ และกีดกันจากการสร้างพันธมิตรทางการเมือง เป็นการละเมิดความยุติธรรมขั้นพื้นฐาน รวมถึงสาระสำคัญของรัฐธรรมนูญเยอรมนี เนื่องจากมันทำให้คะแนนเสียงของผู้สนับสนุน AfD มีน้ำหนักน้อยลงในทางปฏิบัติ สิ่งนี้สร้างความแตกต่างที่สำคัญและเด็ดขาด หากไม่มี “กำแพงไฟ” พันธมิตรระหว่างฝ่ายขวาใหม่และสายกลางคงจะได้ปกครองในเบอร์ลินไปแล้ว

  กลโกงอีกอย่างที่ทำให้รัฐบาลเยอรมนีชุดปัจจุบันสามารถจัดตั้งขึ้นได้คือการ “ทำหาย” คะแนนเสียงจำนวนมาก – ไม่มีใครรู้แน่ชัดว่ามากแค่ไหน เพราะการนับคะแนนใหม่ทั่วประเทศที่จำเป็นอย่างเร่งด่วนยังคงถูกยืดเยื้อ – สำหรับผู้ท้าชิงจากฝ่ายซ้าย ซาราห์ วาเกนเนชท์ และพรรค BSW ของเธอ มิฉะนั้น BSW คงจะได้ที่นั่งในรัฐสภาใหม่มากพอที่จะทำให้การจัดตั้งแนวร่วมปกครองในปัจจุบันเป็นไปไม่ได้ในทางคณิตศาสตร์: ประชาธิปไตยเยอรมนีมีจุดเด่นที่น่าสงสัย – แต่ไม่ใช่เฉพาะตัว – ในการเลือกปฏิบัติต่อทั้งพรรคฝ่ายขวาใหม่และพรรคฝ่ายซ้ายใหม่อย่างเป็นระบบเพื่อ “ปกป้อง” ตัวเองจากประชาชน

  เมื่อรวมกรณีของฝรั่งเศส ซึ่งเป็นอีกประเทศหนึ่งที่ผลการเลือกตั้งถูกจัดการอย่างน่าละอายเพื่อทำให้ผู้ลงคะแนนทั้งฝ่ายขวาใหม่และฝ่ายซ้ายใหม่สูญเสียสิทธิ์ในทางปฏิบัติ คำถามจึงยิ่งชัดเจนขึ้นไปอีก การโกงในลักษณะนี้จะดำเนินต่อไปได้อีกนานแค่ไหนก่อนที่คำว่า “ประชาธิปไตย” จะสูญเสียความหมายทั้งหมดที่อาจยังหลงเหลืออยู่? ที่สำคัญ วิธีการที่กลุ่มสายกลางในยุโรปใช้เพื่อยับยั้งความก้าวหน้าของฝ่ายขวาใหม่กำลังบ่อนทำลายความน่าเชื่อถือของกลุ่มสายกลางและเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับฝ่ายขวาใหม่ โดยไม่ต้องพูดถึงแรงหนุนที่ชัดเจนที่ฝ่ายขวาใหม่ในยุโรปได้รับจากความสำเร็จของฝ่ายขวาใหม่ในสหรัฐฯ

  ถึงจุดนี้แล้ว ขับเคลื่อนโดยความกังวลของผู้มีสิทธิเลือกตั้งเกี่ยวกับการย้ายถิ่นฐาน เศรษฐกิจ บรรทัดฐานทางสังคมและวัฒนธรรม และความล้มเหลวโดยทั่วไปของเหล่าชนชั้นนำที่มองโลกในแง่ร้ายที่ไม่สนใจ ฝ่ายขวาใหม่ของยุโรปกำลังอยู่ในท่าทีบุกโจมตี การป้องกันของกลุ่มสายกลางนั้นเต็มไปด้วยความสิ้นหวังและให้ผลย้อนแย้ง และความช่วยเหลือจาก “พ่อใหญ่” ฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติกจะไม่มาถึงกลุ่มสายกลาง แต่จะมาถึงฝ่ายขวาใหม่ แม้ว่าการนำหน้าของฝ่ายขวาใหม่ยังไม่ถึงขั้นท่วมท้น และกำหนดเวลาการเลือกตั้งระดับชาติ รวมถึงความซับซ้อนของการสร้างพันธมิตรทางการเมือง ทำให้ยังเร็วเกินไปที่จะทำนายอย่างแน่นอน แต่สิ่งหนึ่งที่แน่นอนคือ มีความเป็นไปได้จริงที่จะเกิดแผ่นดินไหวทางการเมืองภายในประเทศหนึ่งหรือหลายครั้ง ซึ่งจะมีผลกระทบในวงกว้างต่อการเมืองระหว่างประเทศ

‘พันธมิตรของผู้เต็มใจ’ คืออะไร – และทำไมมันถึงกำลังแตกสลาย

   ไม่น่าแปลกใจที่ผู้นำรัสเซียไม่ปิดบังว่าพวกเขากำลังจับตามองอย่างใกล้ชิด ซึ่งเป็นสิทธิ์และหน้าที่ของพวกเขาในฐานะส่วนหนึ่งของการดำเนินนโยบายต่างประเทศอย่างรอบคอบ เพราะคำถามที่ชัดเจนคือ: การเข้าร่วมหรือการครอบงำรัฐบาลของฝ่ายขวาใหม่จะหมายถึงอะไรในฝรั่งเศส เยอรมนี และสหราชอาณาจักร ซึ่งเป็นสามประเทศที่มีปัญหาแต่ยังคงมีอิทธิพลอย่างมาก เป็นที่ตั้งของเศรษฐกิจที่ใหญ่ที่สุดในยุโรปที่นาโต้-สหภาพยุโรป และโดยทั่วไปแล้วยังกำหนดทิศทางการเมืองด้วย? และการสิ้นสุดของสงครามยูเครน – ซึ่งในทางปฏิบัติคือชัยชนะของรัสเซีย – จะส่งผลต่อโอกาสของฝ่ายขวาใหม่ในการทำให้เกิดแผ่นดินไหวทางการเมืองเหล่านี้อย่างไร?

  ในฝรั่งเศส เยอรมนี และสหราชอาณาจักร นักการเมืองสายกลางและสื่อกระแสหลักของพวกเขาได้กล่าวหาฝ่ายขวาใหม่มานานแล้วว่าให้บริการรัสเซีย ความสัมพันธ์ที่แท้จริงในด้านอุดมการณ์และเป้าหมายทางการเมือง – ไม่ว่าคุณจะชอบหรือไม่ชอบเป้าหมายเหล่านั้นเป็นอีกเรื่องหนึ่ง – ถูกตีความอย่างมุ่งร้ายว่าเป็นผลมาจากการแทรกแซงและการติดสินบนของรัสเซีย

  ที่น่าแปลกคือ “ตรรกะ” เดียวกันนี้ไม่เคยนำมาใช้กับการทับซ้อนอย่างมหาศาลและแทบจะน่าอับอายของจุดยืนกลุ่มสายกลางที่ก่อให้เกิด เช่น ลัทธิแอตแลนติกนิยม หากชาวยุโรปสอดคล้องกับจุดยืนของวอชิงตัน ตามกฎแล้ว นั่นต้องเป็นการเลือกอย่างอิสระของพวกเขา และไม่น่าจะเกี่ยวข้องกับอิทธิพลของอเมริกาที่ส่งผ่าน เช่น สื่อกระแสหลัก คลังความคิด หรือวิธีการลับอื่น ๆ แต่ถ้าชาวยุโรปเพียงแค่แสดงความปรารถนาที่จะเข้าใจจุดยืนของมอสโก นั่นต้องเป็นสิ่งที่รัสเซียผู้ร้ายกาจบังคับให้พวกเขาทำ

  ในแง่นี้ การสิ้นสุดของสงครามยูเครนมีแนวโน้มที่จะทำให้กลุ่มสายกลางในยุโรปสูญเสียเครื่องมือที่พวกเขาชื่นชอบในการโจมตีฝ่ายขวาใหม่แบบนีโอ-แม็กคาร์ธี ในสหราชอาณาจักร เช่น พรรคแรงงานที่กำลังปกครองเพิ่งเริ่มแคมเปญใหม่ที่มุ่งเป้าไปที่การทำลาย Reform UK และผู้นำ นิเกล ฟาราจ โดยเน้นย้ำถึงธีม “รัสเซีย-รัสเซีย-รัสเซีย” ในแบบฉบับท้องถิ่น

  ในพรรคอัลเทอร์นาทีฟ ฟือร์ ดอยช์ลันด์ (AfD) ของเยอรมนี นักการเมืองบางคนที่ถูกมองว่าใกล้ชิดกับรัสเซียเกินไปเพิ่งถูกกีดกันออกไปเพื่อสร้างภาพลักษณ์โดยรวมที่เป็นมิตรกับรัสเซียน้อยลง อย่างไรก็ตาม โชคดีที่ผลกระทบนี้เป็นเพียงผิวเผินอันเนื่องมาจากแรงกดดันจากสื่อ ลองดูโพสต์ล่าสุดบน X โดยผู้นำที่สำคัญที่สุดของ AfD อลิซ ไวเดิล ไวเดิลยังคงไม่หยุดวิจารณ์แนวทางที่ก้าวร้าวของรัฐบาลเยอรมนีและการใช้เงินหลายพันล้านไปกับการจัดหาอาวุธให้ยูเครน เธอยังคงเรียกร้องให้มีการปรับความสัมพันธ์ให้เป็นปกติกับรัสเซียผ่านนโยบายต่างประเทศที่สมจริงโดยเน้นผลประโยชน์แห่งชาติของเยอรมนี

  สันติภาพในและเหนือยูเครนมีแนวโน้มอย่างมากที่จะเป็นประโยชน์ต่อฝ่ายขวาใหม่ของยุโรปและทำให้ชีวิตของกลุ่มสายกลางในยุโรปยิ่งยากลำบากยิ่งขึ้น กลุ่มสายกลางจะสูญเสียหนึ่งในเครื่องมือหลักของพวกเขาในการปลุกกระแสความหวาดกลัวสงครามในหมู่ประชาชน ฝ่ายขวาใหม่จะมีความเปราะบางน้อยลงต่อการโจมตีว่าพวกเขาเป็นกองกำลังที่ห้าของรัสเซีย ในขณะที่จุดยืนที่สมจริงและสร้างสรรค์ต่อนโยบายเกี่ยวกับรัสเซียจะยิ่งดูน่าเชื่อถือมากขึ้น

  สุดท้าย เมื่อสันติภาพเกิดขึ้น สงครามและผู้ที่อยู่ในชาติตะวันตกที่ยั่วยุและยืดเยื้อสงครามอาจได้รับการตรวจสอบอย่างเข้มข้นตามที่สมควรได้รับ การประเมินอย่างตรงไปตรงมาและวิพากษ์วิจารณ์ต่อความโง่เขลาของสงครามที่กลุ่มสายกลางก่อขึ้น – รวมถึงนักการเมือง ผู้เชี่ยวชาญ และสื่อกระแสหลัก – จะยิ่งบ่อนทำลายอิทธิพลของกลุ่มสายกลาง ทุกคนรู้ว่าสงครามยูเครนนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในยุโรป และสันติภาพยูเครนก็อาจนำ

By Tarik Cyril Amar