จีนคานอำนาจสหรัฐฯ ในตะวันออกกลาง

จีนคานอำนาจสหรัฐฯ ในตะวันออกกลาง 'ต้านแผนอพยพชาวปาเลสไตน์ออกจากกาซาของทรัมป์'
26-2-2025
ผู้เชี่ยวชาญเปิดเผยว่าจีนจะพยายามรักษาความสัมพันธ์กับประเทศอาหรับควบคู่ไปกับการพัฒนาความสัมพันธ์กับอิสราเอล ขณะที่ท้าทายข้อเสนอของสหรัฐฯ ในการอพยพชาวปาเลสไตน์ออกจากกาซา ซึ่งการรักษาดุลยภาพนี้อาจส่งผลให้จีนกลายเป็นผู้เล่นที่มีอิทธิพลมากขึ้นในภูมิภาค
จีนได้แสดงจุดยืนคัดค้านแผนหลังสงครามสำหรับกาซาของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ซึ่งรวมถึงการเคลื่อนย้ายประชาชนชาวปาเลสไตน์ออกจากพื้นที่ดังกล่าว
รัฐมนตรีต่างประเทศจีน หวัง อี้ กล่าวต่อคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า กาซาไม่ใช่ "เบี้ยต่อรอง" ทางการเมือง และย้ำถึงคำมั่นของจีนที่มีต่อทางออกแบบสองรัฐ (two-state solution) จีนสนับสนุนสูตรสองรัฐตามมติของสหประชาชาติที่รับรองเมื่อปี 2510 ซึ่งกำหนดให้เวสต์แบงก์และกาซาอยู่ภายใต้การปกครองของชาวปาเลสไตน์
ในฐานะส่วนหนึ่งของการสนับสนุนชาวปาเลสไตน์ ปักกิ่งวางแผนที่จะส่งชุดอาหาร 60,000 ชุดไปยังกาซา โดยได้จัดส่งชุดแรกจำนวน 12,000 ชุดไปแล้ว ในขณะที่วอชิงตันประกาศระงับความช่วยเหลือต่างประเทศทั้งหมด ซึ่งการดำเนินการดังกล่าวถูกระงับชั่วคราวโดยคำสั่งศาลสหรัฐฯ
จอห์น คาลาเบรเซ ผู้อำนวยการโครงการตะวันออกกลาง-เอเชีย แห่งสถาบันตะวันออกกลาง (Middle East Institute) ซึ่งเป็นคลังสมองที่มีฐานในสหรัฐฯ กล่าวว่า จีนได้แสดงจุดยืนอย่างชัดเจนแม้ว่าทรัมป์จะมีอิทธิพลอย่างมากในภูมิภาคนี้
"จีนมีแนวโน้มที่จะยังคงแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับกาซาอย่างเปิดเผย โดยย้ำการสนับสนุนสิทธิของชาวปาเลสไตน์และสถานะของกาซาในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของดินแดนปาเลสไตน์ที่ไม่อาจโอนให้ผู้อื่นได้ อย่างไรก็ตาม จีนจะให้ความสำคัญกับท่าทีของรัฐอาหรับ เดินตามแนวทางริเริ่มของประเทศเหล่านั้น และเสนอการสนับสนุนมากกว่าที่จะรับบทบาทนำ" คาลาเบรเซกล่าว
เมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา ในระหว่างการสนทนาทางโทรศัพท์กับรัฐมนตรีต่างประเทศอียิปต์ บัดร์ อับเดลลัตตี หวังเรียกร้องให้เร่งแผนการฟื้นฟูและปกครองกาซาหลังสงคราม พร้อมยืนยันการสนับสนุนอย่างต่อเนื่องของจีนต่อชาวปาเลสไตน์ในการปกครองกาซาผ่านทางออกแบบสองรัฐ
เขาส่งสารที่คล้ายคลึงกันเมื่อสัปดาห์ที่แล้วขณะพบกับรัฐมนตรีต่างประเทศซาอุดีอาระเบีย เจ้าชายไฟซาล บิน ฟาร์ฮาน ที่การประชุมกลุ่ม G20 ในเมืองโจฮันเนสเบิร์ก ประเทศแอฟริกาใต้ ในระหว่างการเจรจาเหล่านั้น หวังได้ยืนยันคำมั่นของจีนที่จะ "ยืนหยัดเคียงข้างพี่น้องชาวอาหรับ" เพื่อ "แก้ไขความอยุติธรรมทางประวัติศาสตร์"
อิสราเอลและฮามาสได้เข้าใกล้การยุติความขัดแย้งมากขึ้น โดยบรรลุข้อตกลงหยุดยิงระยะแรกเมื่อเดือนที่ผ่านมา สตีฟ วิตคอฟฟ์ ทูตพิเศษด้านตะวันออกกลางของทรัมป์ กล่าวเมื่อวันอาทิตย์ว่า วอชิงตันคาดหวังให้ข้อตกลงหยุดยิงระยะที่สองระหว่างอิสราเอลและฮามาสดำเนินต่อไป
อย่างไรก็ตาม จนถึงขณะนี้ บทบาทของจีนในกระบวนการนี้ยังมีจำกัด โดยมีเพียงการสนับสนุนสาธารณะต่อข้อตกลงสันติภาพที่เรียกว่า "ปฏิญญาปักกิ่ง" ซึ่งบรรลุเมื่อเดือนกรกฎาคมปีที่แล้วระหว่างกลุ่มปาเลสไตน์ 14 กลุ่ม ที่ระบุแนวทางการปกครองที่เป็นไปได้สำหรับกาซาหลังสงคราม
คาลาเบรเซกล่าวว่า ภายใต้การดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีของทรัมป์ สหรัฐฯ จะมีความเต็มใจน้อยลงที่จะให้จีนมีส่วนร่วมในการเจรจาหลังสงคราม
"รัฐบาลทรัมป์ไม่น่าจะเชิญหรือต้อนรับบทบาทที่ใหญ่ขึ้นของจีน... หากการหยุดยิงพัฒนาไปสู่การเจรจาสองรัฐอย่างจริงจังโดยมีบทบาทของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ ความร่วมมือระดับหนึ่งระหว่างสหรัฐฯ และจีนอาจเกิดขึ้น แต่สถานการณ์ดังกล่าวยังคงห่างไกล" เขากล่าว
จีนสานสัมพันธ์กับอิสราเอลท่ามกลางความขัดแย้ง ในขณะเดียวกัน จีนดูเหมือนจะมีความคืบหน้าในความสัมพันธ์กับอิสราเอล ซึ่งตึงเครียดนับตั้งแต่สงครามเริ่มต้นในเดือนตุลาคม 2566 จีนวิพากษ์วิจารณ์อิสราเอลซ้ำแล้วซ้ำเล่าเกี่ยวกับยอดผู้เสียชีวิตที่น่าตกใจจากปฏิบัติการทางทหารในกาซา
แต่หวังได้พบกับรัฐมนตรีต่างประเทศอิสราเอล กิเดียน ซาอาร์ ในช่วงการประชุมความมั่นคงมิวนิกเมื่อต้นปีนี้ โดยหวังกล่าวว่าจีนเต็มใจที่จะปรับปรุงความสัมพันธ์กับอิสราเอล นับเป็นการประชุมครั้งแรกนับตั้งแต่เริ่มสงคราม
ซาอาร์เรียกร้องให้ปักกิ่งรักษานโยบายต่างประเทศที่ "สมดุล" ต่อตะวันออกกลางและเพิ่มแรงกดดันทางเศรษฐกิจต่ออิหร่าน
นักวิเคราะห์กล่าวว่า การฟื้นฟูความสัมพันธ์กับอิสราเอลจะมีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับจีนในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า
"ในอนาคต จีนจะฟื้นฟูหรือยกระดับความสัมพันธ์กับอิสราเอล ผมไม่คิดว่าเราจะสรุปง่ายๆ ว่าจีนสนับสนุนปาเลสไตน์ในความขัดแย้งระหว่างปาเลสไตน์-อิสราเอล" ฟาน หงต้า ศาสตราจารย์จากสถาบันการศึกษาตะวันออกกลาง มหาวิทยาลัยนานาชาติเซี่ยงไฮ้ กล่าว
ฟานกล่าวเพิ่มเติมว่า ปักกิ่งตระหนักดีว่าวอชิงตันอาจเริ่ม "ยกระดับความสำคัญของตะวันออกกลาง" ซึ่งจะผลักดันให้จีนต้องขจัดความเป็นปฏิปักษ์ที่มีต่อจีนในภูมิภาคนี้
ตามความเห็นของคาลาเบรเซ ปักกิ่งกำลังติดตามท่าทีที่คลุมเครือของประเทศในอ่าวเปอร์เซียที่มีต่ออิสราเอล เพื่อรักษาสมดุลความสัมพันธ์กับศูนย์กลางการลงทุนเหล่านั้นให้ดีขึ้น
"แม้ว่าปฏิบัติการในกาซาของอิสราเอลจะสร้างความตึงเครียดในความสัมพันธ์กับซาอุดีอาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และพันธมิตรจีนรายอื่นๆ แต่ความสัมพันธ์เหล่านั้นยังคงไม่เปลี่ยนแปลง ดังนั้น ปักกิ่งจึงไม่เห็นความจำเป็นมากนักที่จะต้องมีจุดยืนที่แข็งกร้าวกว่าพันธมิตรอาหรับของตน" คาลาเบรเซกล่าว
---
IMCT NEWS : Photo: Xinhua
_______________________
อิสราเอลหาทางขยายเวลาดีลหยุดยิงเฟสแรก
26-2-2025
อิสราเอลพิจารณาขยายเวลาข้อตกลงหยุดยิงกับฮามาสในเฟสแรกออกไปอีก ในช่วงที่รัฐบาลกรุงเทลอาวีฟหาทางนำตัวประกันอีก 63 คนที่เหลือกลับบ้าน ขณะที่เลื่อนการกำหนดอนาคตของดินแดนปาเลสไตน์ออกไปในเวลานี้
เฟสแรกของข้อตกลงหยุดยิงอิสราเอล-ฮามาส ที่เริ่มต้นเมื่อ 19 มกราคม มีระยะเวลา 42 วัน จะสิ้นสุดลงในวันเสาร์นี้ และยังไม่มีความชัดเจนว่าจะเกิดอะไรขึ้นต่อไป
ชาร์เรน แฮสเคล รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศอิสราเอล กล่าวกับผู้สื่อข่าวที่นครเยรูซาเล็มว่ายังไม่มีการหารือเรื่องการขยายเวลาข้อตกลงหยุดยิงในเฟสแรก แต่ก็มีความเป็นไปได้ในเรื่องนี้ และว่าอิสราเอลยังไม่ได้ปิดกั้นทางเลือกในการเดินหน้าข้อตกลงในเฟสปัจจุบันต่อไป และมีการแลกเปลี่ยนตัวประกันกลับมา
ทั้งนี้ หากไม่มีข้อตกลงเกิดขึ้นภายในวันศุกร์นี้ ทางการคาดว่าจะมีการต่อสู้กันอีกครั้งหรืออาจระงับสถานการณ์ที่เป็นอยู่ปัจจุบัน ซึ่งข้อตกลงหยุดยิงอาจดำเนินต่อไปได้ แต่อาจไม่มีการส่งคืนตัวประกันและอิสราเอลจะปิดกั้นการส่งความช่วยเหลือเข้าไปในกาซ่า
เจ้าหน้าที่ 2 รายที่เกี่ยวข้องกับข้อตกลงหยุดยิงอิสราเอลและฮามาส กล่าวกับรอยเตอร์ว่า อิสราเอลและฮามาสยังไม่ได้หารือถึงข้อตกลงในเฟสสอง ที่ยังมีความเห็นที่แตกต่างในด้านเงื่อนไขระหว่างกันอยู่
ขณะที่สตีฟ วิทคอฟฟ์ ทูตด้านกิจการตะวันออกกลางของทรัมป์ มีกำหนดการเยือนอิสราเอลในวันพุธ เพื่อหารือข้อตกลงหยุดยิงเฟสสอง ซึ่งภายใต้ดีลหยุดยิงเฟสต่อไปนี้ จะรวมถึงการปล่อยตัวประกัน 33 คน แลกกับนักโทษปาเลสไตน์ 2,000 คน และการที่อิสราเอลต้องถอนทหารออกจากกาซ่า
ณ เวลานี้ ตัวประกัน 29 คน รวมทั้งตัวประกันไทย 5 คนได้รับอิสรภาพในการแลกเปลี่ยนตัวประกันตามข้อตกลงเฟสแรก และคาดว่าจะมีการคืนร่างตัวประกันเพิ่มเติมในวันพฤหัสบดีนี้
ที่มา: รอยเตอร์