WTO เป็นเพียง "ยักษ์ใหญ่ที่อัมพาตและไร้ประสิทธิภาพจริงหรือ?

18-2-2025

    POLITOCO EU นำเสนอบทความพิเศษ The downfall of the World Trade Organization  บทวิเคราะห์ บทบาท WTO  โดยมีเนื้อหาว่า

   องค์การการค้าโลก (WTO) กำลังเผชิญวิกฤตความเชื่อมั่นครั้งใหญ่ หลังกลายเป็นเครื่องมือที่จีนใช้ขยายอิทธิพลทางเศรษฐกิจผ่านช่องโหว่ของระบบการค้าเสรี ตามการวิเคราะห์ของ Mathias Döpfner ประธานและซีอีโอ Axel Springer ในหนังสือ "Dealings with Dictators"

   WTO ก่อตั้งขึ้นที่เมืองมาร์ราเกชในปี 1994 สืบต่อจากความตกลง GATT ที่เริ่มต้นในปี 1947 ด้วยสมาชิก 23 ประเทศ และขยายเป็น 128 ประเทศในปี 1994 โดยมีหลักการพื้นฐานคือการค้าที่ไม่เลือกปฏิบัติ ความเท่าเทียมในการเจรจา และการลดอุปสรรคทางการค้า

   อย่างไรก็ตาม การที่ WTO อนุญาตให้ประเทศสมาชิกประกาศตนเป็น "ประเทศกำลังพัฒนา" โดยไม่มีเกณฑ์ชัดเจน ได้กลายเป็นช่องโหว่สำคัญที่จีนใช้ประโยชน์ ทั้งการขยายเวลาปฏิบัติตามพันธกรณี การเข้าถึงตลาดที่ง่ายขึ้น และการได้รับความคุ้มครองพิเศษจากมาตรการทางการค้าของประเทศอื่น

   นอกจากนี้ จีนยังละเมิดกฎ WTO อย่างต่อเนื่อง ทั้งการบังคับถ่ายทอดเทคโนโลยีจากบริษัทต่างชาติที่ต้องการเข้าตลาดจีน การให้เงินอุดหนุนมหาศาลโดยไม่เปิดเผย และการบิดเบือนการแข่งขันผ่านรัฐวิสาหกิจ

   ตัวอย่างที่ชัดเจนคืออุตสาหกรรมพลังงานแสงอาทิตย์ ที่จีนสามารถครองส่วนแบ่งการผลิตถึง 80% ภายในเวลาเพียง 17 ปี ผ่านการลอกเลียนนวัตกรรมและเงินอุดหนุนจากรัฐ ขณะที่ตลาดการเงินของจีนยังปิดกั้นบริษัทต่างชาติจนถึงปี 2021 และห้าม Facebook กับ Twitter ตั้งแต่ปี 2009

    จีนยังใช้กฎหมายต่อต้านการผูกขาดเป็นเครื่องมือกีดกันบริษัทต่างชาติ โดยอาจกล่าวหาว่าเป็นผู้ผูกขาดหากมีสิทธิบัตรและเรียกเก็บค่าลิขสิทธิ์ เช่นกรณี Qualcomm ที่ถูกปรับเกือบพันล้านดอลลาร์จากข้อกล่าวหาเรียกค่าลิขสิทธิ์สูงเกินไปจากคู่แข่งจีน

    ด้านสิ่งแวดล้อม การปล่อยก๊าซคาร์บอนของจีนเพิ่มขึ้นกว่า 200% นับตั้งแต่เข้าร่วม WTO จนปัจจุบันมีสัดส่วนเกือบหนึ่งในสามของการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทั้งโลก มากกว่าสหรัฐฯ อินเดีย รัสเซีย ญี่ปุ่น และอิหร่านรวมกัน

   Döpfner มองว่าการรับจีนเข้าเป็นสมาชิก WTO คือความผิดพลาดร้ายแรงที่เกิดจากความคิดเข้าข้างตัวเอง แม้จะสร้างการเติบโตทางเศรษฐกิจในระยะสั้น แต่ระยะยาวกลับนำไปสู่การพึ่งพาและความได้เปรียบฝ่ายเดียว โดยเฉพาะการให้สถานะประเทศกำลังพัฒนาแก่ประเทศที่มีเศรษฐกิจใหญ่เป็นอันดับสองของโลก

    "เราได้ให้สิทธิพิเศษแก่ผู้เล่นที่ไร้ความปรานีที่สุดในย่าน ทำให้การแข่งขันไม่อาจยุติธรรมได้อีกต่อไป" Döpfner กล่าว พร้อมชี้ว่า WTO ได้กลายเป็นองค์กรที่ยอมรับมาตรฐานสองชั้นและกฎเกณฑ์ที่แตกต่างกัน จนสูญเสียความชอบธรรมในการส่งเสริมการค้าเสรีที่เป็นธรรม

    ผู้เขียนสรุปว่า WTO ในปัจจุบันเป็นเพียง "ยักษ์ใหญ่ที่อัมพาตและไร้ประสิทธิภาพ" ที่ไม่สามารถทำหน้าที่ได้อีกต่อไป และควรถูกยุบเพื่อเปิดทางให้เกิดกลไกการค้าระหว่างประเทศรูปแบบใหม่ที่มีประสิทธิภาพมากกว่า

---

IMCT NEWS

ที่มา https://www.politico.eu/article/trade-war-donald-trump-downfall-of-the-world-trade-organization-wto/