จีนใช้กลยุทธ์ Soft Power ผ่านสื่อขยายอิทธิพลในแอฟริกา

14-2-2025

    Asia Time รายงานว่า จีนเดินหน้าขยายอิทธิพลในแอฟริกาผ่านกลยุทธ์ "Soft Power" ด้านสื่อและวัฒนธรรม ต่อยอดจากการลงทุนโครงสร้างพื้นฐานที่ทะลุ 700,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2023 ภายใต้โครงการ Belt and Road Initiative โดยมุ่งเปลี่ยนการรับรู้และสร้างภาพลักษณ์จีนในฐานะผู้สนับสนุนการพัฒนาและต้นแบบการปกครอง

    สถานีโทรทัศน์ CGTN Africa ที่ก่อตั้งปี 2012 และสำนักข่าวซินหัว เป็นเสาหลักในการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ดังกล่าว โดย CGTN Africa ผลิตเนื้อหาภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส และสวาฮีลี มุ่งนำเสนอข่าวที่เน้นความสำเร็จของโครงการจีน ขณะที่ซินหัวขยายสำนักงานถึง 37 แห่งทั่วทวีป ท่ามกลางอิทธิพลสื่อตะวันตกที่ถดถอย แม้แต่ BBC ที่มีรากฐานจากยุคอาณานิคมก็เริ่มสูญเสียอิทธิพล สะท้อนจากยอดผู้ติดตาม CGTN Africa บนเฟซบุ๊กที่พุ่งแตะ 4.5 ล้านคน เทียบกับ CNN Africa ที่มีเพียง 1.2 ล้านคน

    จีนยังใช้นโยบายการค้าปลอดภาษีกับ 33 ประเทศในแอฟริกาเป็นเครื่องมือหล่อหลอมการรับรู้ ผ่านการรายงานข่าวของ CGTN Africa และซินหัว ที่เน้นย้ำภาพความสัมพันธ์ "มั่นคงในทุกสถานการณ์" และความยิ่งใหญ่ของโครงการต่างๆ โดยละเลยประเด็นข้อพิพาทแรงงาน ผลกระทบสิ่งแวดล้อม และกับดักหนี้

    ขณะเดียวกัน บริษัท StarTimes แพร่ภาพภาพยนตร์ รายการทีวี และสารคดีจีนใน 30 ประเทศ ควบคู่กับการดึงนักข่าวท้องถิ่นหลายพันคนเข้าร่วมฝึกอบรมที่จีนโดยไม่มีค่าใช้จ่าย แม้จะถูกวิพากษ์ว่าเป็นการปลูกฝังอุดมการณ์มากกว่าพัฒนาทักษะวิชาชีพ นอกจากนี้ สื่อท้องถิ่นหลายแห่งยังมีข้อตกลงแบ่งปันเนื้อหากับสื่อจีน

     ตัวอย่างชัดเจนคือเอธิโอเปีย ที่สื่อของรัฐซึ่งมีนักข่าวผ่านการอบรมจากจีน มักนำเสนอภาพความสำเร็จของโครงการอย่างรถไฟแอดดิสอาบาบา-จิบูตี โดยละเลยปัญหาแรงงาน เช่นเดียวกับแองโกลา ที่สื่อท้องถิ่นมักพรรณนาความสัมพันธ์กับจีนในแง่ดี แม้จะมีข้อกังวลเรื่องการทุจริต การย้ายถิ่นฐาน และสิ่งแวดล้อม

     ผลสำรวจของ Gallup เมื่อเมษายน 2024 และ Afrobarometer ชี้ว่ากลยุทธ์นี้เริ่มเห็นผล โดยคะแนนนิยมจีนในแอฟริกาเพิ่มขึ้นขณะที่สหรัฐฯ ลดลง สอดคล้องกับการศึกษาในซิมบับเวปี 2023 ที่พบว่าผู้บริโภคสื่อจีนมีมุมมองบวกต่อกิจกรรมทางเศรษฐกิจของปักกิ่งมากกว่า

     อย่างไรก็ตาม เริ่มมีเสียงต่อต้านในหลายประเทศ โดยเฉพาะเคนยาที่นักวิชาชีพสื่อเริ่มตรวจสอบต้นทุนที่แท้จริงของโครงการจีน แอฟริกาใต้ที่หน่วยงานกำกับดูแลสื่อเตือนถึงการสูญเสียเสรีภาพ และกานาที่วิตกการให้ความสำคัญกับเนื้อหาจีนมากกว่าข่าวในประเทศ ท่ามกลางคำถามว่าสื่อแอฟริกาจะรักษาความเป็นกลางและความเป็นอิสระทางปัญญาได้หรือไม่ ในขณะที่จีนยังคงรุกคืบอิทธิพลในทวีปนี้อย่างต่อเนื่อง

---

IMCT NEWS : Photo China is seen alternately as benevolent patron and capitalist overlord in Africa. Image: Twitter

ที่มา https://asiatimes.com/2025/02/chinese-media-in-a-good-news-soft-power-push-into-africa/