ศาลอาญาโลกคุมขัง 'อดีตปธน.ฟิลิปปินส์' คดีอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ

13-3-2025

     อดีตประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ โรดริโก ดูเตรเต ถูกควบคุมตัวไว้ที่ศาลอาญาระหว่างประเทศ หรือ ไอซีซี (International Criminal Court) ในวันพุธ หลังจากถูกจับกุมตามหมายจับของไอซีซี ในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ จากการปราบปรามขบวนการค้ายาเสพติดในช่วงที่เขาดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี

      ดูเตรเต วัย 79 ปี ถูกจับกุมที่ท่าอากาศยานระหว่างประเทศ นินอย อาคิโน ในกรุงมะนิลา เมื่อวันอังคาร ขณะเดินทางกลับมาจากฮ่องกง หลังจากที่มีหมายจับจากทางไอซีซีออกมา  เขาถูกนำตัวขึ้นเครื่องบินเพื่อเดินทางต่อไปยังท่าอากาศยาน รอตเตอร์ดาม เดอะ เฮก ที่เนเธอร์แลนด์ จากนั้นถูกส่งตัวต่อไปยังศาลอาญาระหว่างประเทศเพื่อควบคุมตัวไว้รอการพิจารณาคดีที่คาดว่าจะมีขึ้นในอีกไม่กี่วันข้างหน้า

หากถูกตัดสินว่ามีความผิดจริง ดูเตรเตอาจต้องโทษจำคุกตลอดชีวิต

จับตัวอดีตปธน. โรดริโก ดูเตรเต ตามหมายจับศาลอาญาโลก

    เจอร์รี อเบลลา แห่งองค์กร Amnesty International กล่าวว่า นี่เป็นช่วงสำคัญยิ่งของการถามหาความยุติธรรมสำหรับผู้เสียชีวิตหลายพันคนและครอบครัวของเหยื่อเหล่านั้น

    เอมิลี โซเรียโน มารดาของหนึ่งในผู้เสียชีวิต กล่าวว่า เธอต้องการให้มีเจ้าหน้าที่ถูกดำเนินคดีเพิ่มอีก และว่า "ดูเตรเตยังโชคดีที่ได้เข้าสู่กระบวนการทางกฎหมาย แต่ลูก ๆ ของพวกเราไม่มีโอกาสเช่นนั้น"

    อย่างไรก็ตาม ผู้สนับสนุนดูเตรเตจำนวนหนึ่งรวมตัวกันด้านหน้าที่ทำการศาลไอซีซีในวันพุธ และกล่าวว่า การจับกุมเขานั้นเป็นสิ่งผิดกฎหมาย

   ตัวเลขการประเมินจำนวนผู้เสียชีวิตภายใต้โครงการปราบปรามยาเสพติดของดูเตรเตนั้นอยู่ที่ราว 6,000 คนตามรายงานของตำรวจ แต่องค์กรสิทธิมนุษยชนเชื่อว่าอาจมีเหยื่อมากถึง 30,000 คน

   ศาลไอซีซีเริ่มการสืบสวนการสังหารผู้ที่เกี่ยวข้องกับขบวนการค้ายาเสพติดภายใต้คำสั่งของดูเตรเตที่เริ่มต้นตั้งแต่วันที่ 1 พฤศจิกายน ปี 2011 เมื่ออดีตปธน.ผู้นี้ยังดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองดาเวา จนถึงวันที่ 16 มีนาคม ปี 2019 เพื่อตรวจสอบว่า ทั้งหมดถือเป็นการก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติหรือไม่  ทั้งนี้ ดูเตรเตถอนฟิลิปปินส์ออกจากธรรมนูญกรุงโรมว่าด้วยศาลอาญาระหว่างประเทศ ในปี 2019 ซึ่งทำให้นักเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษยชนออกมาวิจารณ์ทันทีว่า เป็นความพยายามหลบหนีการรับผิดทางกฎหมายของอดีตผู้นำรายนี้

   รัฐบาลของดูเตรเตยังได้สั่งระงับการสืบสวนของศาลโลกในช่วงปลายปี 2021 โดยอ้างว่า ทางการฟิลิปปินส์ได้ตรวจสอบคำกล่าวหาเดียวกันนี้แล้ว พร้อมแย้งว่า ICC ไม่มีอำนาจศาลในประเทศนี้ แต่ศาลอุทธรณ์ที่ ICC มีคำพิพากษาในปี 2013 ให้มีการเดินหน้าสืบสวนต่อไปได้และปฏิเสธคำคัดค้านของรัฐบาลดูเตรเต  ผู้พิพากษาไอซีซี ระบุในหมายจับว่า "มีเหตุผลที่เชื่อถือได้ว่า ดูเตรเตคือบุคคลผู้รับผิดชอบต่อการก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ในฐานะผู้กระทำการทางอ้อมจากการสั่งการให้มีการสังหาร ในขณะที่เขาดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีดาเวา และขณะดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี"

    ในวันอังคาร ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ เฟอร์ดินานด์ มาร์กอส จูเนียร์ กล่าวว่าการจับกุมดูเตรเตนั้น "เหมาะสมและถูกต้อง" และไม่ใช่การดำเนินคดีทางการเมือง

    อย่างไรก็ตาม รองประธานาธิบดี ซารา ดูเตรเต บุตรสาวของดูเตรเต วิจารณ์รัฐบาลชุดปัจจุบันว่า ยินยอมมอบบิดาของเธอให้กับไอซีซี ซึ่งไม่มีอำนาจศาลในฟิลิปปินส์ โดยซาราจะเดินทางไปพบกับพ่อของเธอและทนายความของเขาที่กรุงเฮก เพื่อหาทางว่าจะจัดการเรื่องนี้อย่างไร

 ที่มา: เอพี