ขอบคุณภาพจาก RT

22/10/2024

องค์กรความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ หรือ SCO จัดประชุมสุดยอดผู้นำที่กรุงอิสลามาบัด ประเทศปากีสถาน เพียงสัปดาห์เดียวก่อนที่จะมีการประชุมสุดยอดผู้นำ BRICS ที่เมืองคาซาน ประเทศรัสเซีย   และจีนก็ได้รับไม้ต่อเป็นประธานหมุนเวียนกลุ่ม SCO ต่อจากปากีสถาน โดยจะรับช่วงระหว่างปี 2024 – 2025  และแน่นอนว่า การที่จีนได้เป็นประธานหมุนเวียนนี้ สิ่งที่ตามมาคือประเด็นทางธุรกิจ

จีนไม่รอช้า ที่จะส่งเสริมในหลายประเด็นร่วมกันให้เดินหน้าไปได้อย่างรวดเร็วขึ้น ทั้งประเด็นแนวคิดหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง หรือ Belt and Road Initiative และสหภาพเศรษฐกิจยูเรเซีย หรือ EAEU ซึ่งรัสเซียคุมอยู่    รวมถึงระเบียงเศรษฐกิจภาคพื้นยูเรเซีย  เป็นการเสริมสร้างความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ระหว่างรัสเซียกับจีนให้เดินหน้าได้อย่างรวดเร็ว

ด้านมองโกเลีย ในฐานะผู้สังเกตการณ์ของกลุ่ม SCO ยังไม่ใช่สมาชิกอย่างเต็มรูปแบบ ก็ได้เสนอแนวคิดปรับระเบียงเศรษฐกิจให้ทันสมัย ภายใต้ชื่อโครงการ Steppe Road  มองโกเลียเสนอแนวคิดนี้ตั้งแต่ปี 2014 เป็นการเปิดช่องทางโดยสารขนาดใหญ่  หมายถึงระบบขนส่งและโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงาน จะต้องได้รับการก่อสร้างด้วยมูลค่าการลงทุนทั้งหมดอย่างต่ำ 50,000 ล้านดอลลาร์ หรือประมาณ 1.65 ล้านล้านบาท

ประกอบไปด้วยทางด่วนเชื่อมรัสเซียกับจีน ความยาว 997 กิโลเมตร , โครงสร้างพื้นฐานรถไฟแบบใช้พลังงานไฟฟ้า ความยาว 1,100 กิโลเมตร , การขยายเส้นทางรถไฟทรานส์-มองโกเลีย จาก เหนือไปใต้  และการวางท่อส่งพลังงาน จากเหนือไปใต้ ในมองโกเลีย 

ทั้งนายกรัฐมนตรีมองโกเลีย และนายกรัฐมนตรีรัสเซีย ดูจะตื่นเต้นกับโครงการนี้มาก  เพราะจะช่วยสอดประสานเข้ากับโครงการระเบียงเศรษฐกิจทรานส์ - ยูเรเซีย ของรัสเซีย ซึ่งเชื่อมโยงหลายโครงการเข้าด้วยกัน คือ รางรถไฟทรานส์-ไซบีเรีย , รางรถไฟทรานส์-แมนจูเรีย , รางรถไฟทรานส์-มองโกเลีย และทางรถไฟ Baikal Amur Mainline

กลยุทธ์นี้ถือว่า มีความสำคัญ เพราะรัสเซียกับมองโกเลีย มีพรมแดนเชื่อมกันยาว 3,485 กิโลเมตร  มีความสัมพันธ์ทางการทูตมายาวนานกว่า 100 ปี    เมื่อปี 1921 สองประเทศเคยมีโครงการร่วมกัน คือ การสร้างท่อส่งก๊าซทรานส์-มองโกเลีย  และตอนนี้ ก็ได้จีนมาเกี่ยวข้องด้วย  มีการปรับปรุงเส้นทางรถไฟอูลานบาตอร์ของมองโกเลียให้ทันสมัย   รัสเซียยังจัดหาเชื้อเพลิงให้กับสนามบินนานาชาติเจงกีสข่านแห่งใหม่ในมองโกเลีย และการสรางโรงไฟฟ้านิวเคลียร์

มองโกเลียเต็มไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่มีค่า ตั้งแต่แร่หายาก คาดว่า มีมากถึง 31 ล้านตัน ไปจนถึงยูเรเนียม อาจมีมากถึง 1.3 ล้านตัน  แต่ปัจจุบัน มองโกเลียจำเป็นต้องวางตัวเป็นกลาง ท่ามกลางการสอดส่องจากสหรัฐและสหภาพยุโรป  ที่พยายามกดดันให้กลุ่มยูเรเซียร่วมมือกับจีนและรัสเซียให้น้อยลง

แต่ดูเหมือนว่า รัสเซียจะเหนือกว่าตะวันตกในประเด็นมองโกเลีย  เพราะไม่เพียงแค่รัสเซียจะปฏิบัติต่อมองโกเลียในฐานะหุ้นส่วนที่เทียบเท่ากันแล้ว   รัสเซียยังทำให้มองโกเลียมีความมั่นคงด้านพลังงานอีกด้วย   ขณะที่จีนก็มองว่า แนวคิดหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง ถ้ามาประสานกับโครงการ Steppe Road ของมองโกเลีย ก็จะถือว่า ได้ประโยชน์ด้วยกันทั้งสองฝ่าย

ด้านนายกรัฐมนตรี หลี่เฉียงของจีน มาร่วมประชุมสุดยอดผู้นำ SCO ในปากีสถาน  ยังได้เดินหน้าแนวคิดระเบียงเศรษฐกิจจีนปากีสถานอีกด้วย ซึ่งอยู่ในแนวคิดหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทางเช่นกัน 

ระเบียงเศรษฐกิจจีนปากีสถาน  มีทั้งการสร้างทางหลวงเชื่อมต่อกัน และการสร้างท่อส่งก๊าซเชื่อมกันระหว่างสองประเทศ   ช่วยให้จีนลดการพึ่งพาเส้นทางขนส่งพลังงานผ่านช่องแคบมะละกา  ซึ่งอาจถูกมหาอำนาจปิดกั้นเมื่อใดก็ได้

การประชุมสุดยอดผู้นำ SCO ในปากีสถาน  ถือเป็นการรวมกันของหลายประเด็นทั้งในกลุ่ม SCO เอง และกลุ่ม BRICS  สมาชิกของ SCO มีตั้งแต่ประเทศในแถบเอเชียกลางไปจนถึงอินเดียและปากีสถาน   หลายคนจึงอาจพาลเข้าใจไปว่า นี่คือกลุ่มที่รวมตัวกันขึ้นมาเพื่อปฏิบัติการทางทหารแบบพิเศษด้วย

การเชื่อมโยงกันทางภูมิเศรษฐศาสตร์ถือเป็นวาระหลักของรัสเซียและจีน       นับจากช่วงต้นทศวรรษที่ 2000  กลุ่ม SCO ได้พัฒนาจากกลุ่มต่อต้านการก่อการร้าย มาเป็นกลุ่มความร่วมมือทางภูมิเศรษฐศาสตร์   และเป็นที่ชัดเจนในการประชุมสุดยอดผู้นำในกรุงอิสลามาบัดครั้งนี้ว่า ทางกลุ่มจะไม่พลิกเป้ากลายเป็นกลุ่มพันธมิตรทางทหารเพื่อต่อต้านนาโต้อย่างแน่นอน

และในช่วงที่ชาติมหาอำนาจต่างใช้สงครามก่อการร้าย ในหลายพื้นที่ของโลก เพื่อบ่อนทำลายการถือกำเนิดของโลกแบบหลายขั้วอำนาจ    ความพยายามของ SCO ที่จะเชื่อมโยงกันในหลายประเด็น ตั้งแต่โครงการ Steppe Road ไปจนถึงระเบียงเศรษฐกิจตามเส้นทางสายไหมยุคใหม่  จึงถือเป็นสิ่งที่สร้างประโยชน์ให้กับทุกฝ่าย

By IMCT News

อ้างอิงจาก https://strategic-culture.su/news/2024/10/18/the-geoeconomic-drivers-of-sco-brics-synergy/