ขอบคุณภาพจาก Xinhua

22/7/2024

อาเซียนอยู่ตรงกลางในสถานการณ์ความซับซ้อนทางภูมิรัฐศาสตร์ระหว่างสหรัฐกับจีน   อาเซียนกลายเป็นกลุ่มที่มีบทบาทสำคัญทางยุทธศาสตร์เพิ่มขึ้นมาทันที จากความตึงเครียดยืดเยื้อของสองชาติมหาอำนาจโลก   บีบให้สมาชิกอาเซียนต้องวิเคราะห์แนวทางการทูตและความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจของตนเองอย่างระมัดระวัง

เมื่อไม่นานมานี้   นายกรัฐมนตรี อันวาร์ อิบราฮิม ของมาเลเซีย ได้ออกแถลงการณ์แสดงจุดยืนของมาเลเซียต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น  โดยระบุว่า  ในขณะที่มาเลเซียยังคงรักษาความสัมพันธ์กับสหรัฐ ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้  ในอีกด้านหนึ่ง มาเลเซียและภูมิภาคอาเซียน ก็ควรต้องผูกติดกับจีนต่อไป

ถ้อยแถลงของผู้นำมาเลเซีย สะท้อนให้เห็นว่า อาเซียนจำเป็นต้องรักษาจุดยืน เพื่อที่จะทำให้ตนเองได้รับผลประโยชน์สูงสุด จากความสัมพันธ์กับสองชาติมหาอำนาจโลก

ผู้นำมาเลเซียยังย้ำว่า มาเลเซียจะผูกติดและมองสหรัฐเป็นพันธมิตรสำคัญต่อไป  และในเวลาเดียวกัน ก็จะร่วมมือกับจีนด้วยเช่นกัน

แต่ประเด็นความขัดแย้งในทะเลจีนใต้ ก็ถือเป็นเรื่องสำคัญที่ส่งผลต่อความสัมพันธ์ระหว่างอาเซียนกับจีน  แต่โชคดี ที่ประเด็นนี้มีความคืบหน้าครั้งสำคัญ ในการจะแก้ปัญหาข้อขัดแย้งที่เกิดขึ้นแล้ว  จีนและอาเซียนตกลงที่จะเดินหน้าลงนามข้อตกลงไม่รุกรานกัน ซึ่งจะต้องได้ข้อสรุปเรื่องนี้ภายใน 3 ปี หลังจากถูกเลื่อนมานาน เป้าหมายเพื่อป้องกันความขัดแย้งตามแนวพรมแดน บานปลายไปสู่ข้อขัดแย้งด้านอาวุธ

การถ่วงดุลอำนาจทางการทูตล่าสุดโดยกลุ่มอาเซียน คาดว่า จะส่งผลต่อเกือบทุกระดับชั้นในสังคม และความมั่นคงของภูมิภาค   ความพยายามของอาเซียนที่จะนำทั้งสหรัฐและจีน กลับมาร่วมโต๊ะเจรจา ถือเป็นเรื่องน่ายกย่อง   แม้จะมีบางประเด็นที่ยังคงเป็นสิ่งท้าทายสำหรับอาเซียน เช่น การพยายามวางตัวเป็นกลาง และการปกป้องผลประโยชน์ของชาติไปพร้อมๆ กันด้วย ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายเลย แต่ก็จำเป็นต้องทำ

การเข้าไปเกี่ยวข้องกับชาติมหาอำนาจ เช่น สหรัฐ แน่นอนว่า จะส่งผลกระทบต่อภูมิภาคอาเซียน   ญี่ปุ่นถือเป็นพันธมิตรสำคัญของสหรัฐ  และญี่ปุ่นก็มองการขยายอิทธิพลของจีนว่า อาจจะเป็นภัยคุกคาม   อาเซียนต้องธำรงไว้ซึ่งความสามัคคีและใช้อำนาจของกลุ่ม เดินหน้าความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนนี้   อนาคตของกลุ่มยังเป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนว่า จะออกมาในทางดีหรือร้าย  แต่กลยุทธ์การตัดสินใจของอาเซียนในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า จะกระทบต่อภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกโดยรวม และสภาพการณ์ทางภูมิรัฐศาสตร์โลกอีกด้วย

By IMCT News

อ้างอิงจาก https://watcher.guru/news/aseans-balancing-act-navigating-between-the-us-and-china