10/4/2024
สหรัฐฯ สหราชอาณาจักร และออสเตรเลียกำลังพิจารณาเชิญญี่ปุ่นเข้าร่วมข้อตกลงความมั่นคง AUKUS ซึ่งจะเป็นขยายความร่วมมือของพันธมิตรในการปิดล้อมจีนทางด้านการทหารในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิค
AUKUS ซึ่งย่อมาจากAustralia, UK, US เป็นความร่วมมือด้านความมั่นคงไตรภาคีสำหรับภูมิภาคอินโดแปซิฟิกระหว่างออสเตรเลีย สหราชอาณาจักร และสหรัฐอเมริกา โดยมีการประกาศรวมตัวกันเมื่อวันที่ 15 กันยายน ปี 2021 ความร่วมมือดังกล่าวเกี่ยวข้องกับ สหรัฐอเมริกา และสหราชอาณาจักรในการช่วยเหลือออสเตรเลียในการจัดหาเรือดำน้ำพลังงานนิวเคลียร์
สื่อ Japan Times รายงานว่า ทั้งสามประเทศกำลังชั่งน้ำหนักในการเชิญโตเกียวเข้าร่วมโครงการที่สองของข้อตกลงที่เรียกว่า Pillar 2 โดยอังกฤษเสริมว่าการปรึกษาหารือกับญี่ปุ่นและประเทศอื่นๆ ที่อาจจะเข้าร่วมกลุ่ม AUKUS ในปลายปีนี้
“เนื่องจากจุดแข็งของญี่ปุ่นและความร่วมมือด้านกลาโหมในรูปแบบทวิภาคีของญี่ปุ่นที่ใกล้ชิดกับทั้งสามประเทศ เรากำลังพิจารณาความร่วมมือกับญี่ปุ่นในโครงการขีดความสามารถขั้นสูง AUKUS Pillar 2” หัวหน้าด้านกลาโหมจากทั้งสามประเทศกล่าวในแถลงการณ์
ยังไม่มีความชัดเจนว่าใน Pillar 2 ที่ญี่ปุ่นอาจจะเข้าร่วมกับ AUKUS จะเกี่ยวข้องกับด้านไหน แต่Pillar 1 คือการที่สหรัฐ และอังกฤษจะซับพลายเรือดำน้ำพลังงานนิวเคลียร์ให้กับออสเตรเลีย
ญี่ปุ่นเป็นประเทศแรกที่ได้รับการพิจารณาอย่างเป็นทางการให้เข้าร่วม Pillar II แซงหน้าพันธมิตรอื่นๆ ของสหรัฐฯ รวมถึงแคนาดาและนิวซีแลนด์ ซึ่งเป็นสมาชิกอีก 2 รายของพันธมิตรข่าวกรอง "ไฟว์อายส์" ที่รวมกลุ่มสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร และออสเตรเลียเข้าด้วยกัน
AUKUS เป็นส่วนหนึ่งของความพยายามร่วมกันของตะวันตกเพื่อตอบโต้อิทธิพลที่เพิ่มมากขึ้นของจีนในภูมิภาคแปซิฟิกและที่อื่นๆ ไม่น่าแปลกใจเลยที่สื่อของรัฐจีนได้วิพากษ์วิจารณ์ความเคลื่อนไหวดังกล่าวแล้ว โดยเตือนว่าอาจจะเปลี่ยนการจัดกลุ่มให้เป็น “นาโตแห่งเอเชีย” และทำให้เกิดความหวาดกลัวต่อลัทธิทหารของญี่ปุ่นและความเป็นไปได้ที่จะทำให้เกิดความไม่มั่นคงในภูมิภาค
ภายใต้ Pillar 1 ของข้อตกลง เรือดำน้ำโจมตีที่ใช้พลังงานนิวเคลียร์จะถูกส่งไปยังออสเตรเลีย คำแถลงเมื่อวันจันทร์ไม่ได้เสนอว่าญี่ปุ่นจะมีส่วนร่วมในข้อตกลงนี้
แต่การมีส่วนร่วมใดๆ ก็ตามของญี่ปุ่นนั้นคาดว่าจะมุ่งเน้นไปที่การพัฒนาและแบ่งปันความสามารถขั้นสูงในขอบเขตกว้างๆ เช่น ไฮเปอร์โซนิก สงครามต่อต้านเรือดำน้ำ และอาวุธไซเบอร์ ตลอดจนคอมพิวเตอร์ควอนตัมและปัญญาประดิษฐ์
ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าความเคลื่อนไหวดังกล่าวสะท้อนให้เห็นไม่เพียงแต่ผลประโยชน์ที่ AUKUS มองเห็นจากการใช้ศักยภาพทางอุตสาหกรรมและเทคโนโลยีอันแข็งแกร่งของญี่ปุ่น แต่ยังสะท้อนถึงความเต็มใจของโตเกียวที่จะเข้าร่วมโครงสร้างความมั่นคงที่นำโดยสหรัฐฯ มากขึ้น ในขณะที่ญี่ปุ่นเพิ่มความเป็นพันธมิตรกับวอชิงตันและสายสัมพันธ์ของตนเป็นสองเท่า เพื่อร่วมมือกับพันธมิตรท่ามกลางสภาพแวดล้อมด้านความมั่นคงระหว่างประเทศที่ "รุนแรงมากขึ้น"
แต่นายกรัฐมนตรีออสเตรเลีย แอนโธนี อัลบานีส กล่าวว่าความเคลื่อนไหวดังกล่าวไม่ได้หมายถึงการขยายจำนวนสมาชิกอย่างเป็นทางการของสนธิสัญญา AUKUS
“สิ่งที่เสนอคือพิจารณาเสาหลักที่ 2 ของ AUKUS แล้วพิจารณาทีละโครงการ ไม่ว่าจะมีการมีส่วนร่วมหรือไม่ และญี่ปุ่นก็เป็นตัวเลือกโดยธรรมชาติสำหรับสิ่งนั้นที่จะเกิดขึ้น” อัลบานีสกล่าวในการแถลงข่าวในกรุงแคนเบอร์ราเมื่อวันอังคาร
“สิ่งที่ไม่ได้เสนอคือการขยายสมาชิกของ AUKUS”
ในโตเกียว หัวหน้าเลขาธิการคณะรัฐมนตรี โยชิมาสะ ฮายาชิ กล่าวในการแถลงข่าวว่า ญี่ปุ่น “สนับสนุนความพยายามของ AUKUS มาโดยตลอดในการมีส่วนร่วมในสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาคอินโดแปซิฟิก”
IMCT News