แอลเบเนียแต่งตั้ง "รัฐมนตรีปัญญาประดิษฐ์" คนแรกของโลก หวังปราบคอร์รัปชัน แต่กลับกลายเป็นสัญญาณอันตรายของความล้มเหลวทางการเมือง

16-9-2025

   แอลเบเนียได้แต่งตั้งรัฐมนตรีปัญญาประดิษฐ์ (AI) คนแรกของโลกในความพยายามขจัดการทุจริต “ดิเอลลา” (Diella) ปัญญาประดิษฐ์ที่ใช้เสียงผู้หญิง จะเป็น “สมาชิกคณะรัฐมนตรีที่ไม่มีตัวตนทางกายภาพ แต่ถูกสร้างขึ้นในรูปแบบดิจิทัล” ตามคำกล่าวของนายกรัฐมนตรีเอดี รามา (Edi Rama) โดยเขายังเสริมว่า AI ตัวนี้จะรับประกันว่า “การจัดซื้อจัดจ้างของรัฐจะปลอดจากการคอร์รัปชัน 100%” เนื่องจาก “ไม่สามารถไว้วางใจเจ้าหน้าที่รัฐที่เป็นมนุษย์ได้”

   บริษัท Microsoft มีส่วนร่วมในการพัฒนา Diella — ซึ่งนั่นก็นับเป็น "ธงแดง" แรกในเรื่องความโปร่งใส AI ตัวนี้จะสามารถเข้าถึงเอกสารดิจิทัลกว่า 1 ล้านฉบับ รวมถึงข้อมูลลับของรัฐบาลหลายส่วน แม้ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีจะดูน่าทึ่ง แต่ Diella ก็ยังไม่ใช่สิ่งมีชีวิตที่มีสำนึกคิดอย่างแท้จริง เธอเป็นสิ่งที่ถูก "ตั้งโปรแกรมไว้" และแน่นอนว่า ย่อมมีแนวโน้มจะรับอคติของผู้สร้างเข้าไปด้วย

   สิ่งที่ย้อนแย้งอย่างยิ่งคือ การที่รัฐบาลต้องหันไปพึ่งพา AI ก็เท่ากับเป็นการยอมรับว่า ระบบการเมืองของมนุษย์นั้นล้มเหลวโดยสิ้นเชิง ก่อนหน้านี้ก็เคยมีคนเสนอแนวคิดให้แทนที่ผู้พิพากษา หน่วยงานกำกับดูแล และแม้แต่นักการเมืองด้วย AI — โดยหวังว่าเครื่องจักรจะ "ไม่ลำเอียง" ปัญหาที่แท้จริงไม่ได้อยู่ที่ฮาร์ดแวร์ แต่อยู่ที่ซอฟต์แวร์ ใครเป็นคนเขียนโค้ด? ใครเป็นคนโปรแกรม “จริยธรรม”? หากรัฐบาลยังคงควบคุม AI ได้ ก็ไม่ต่างอะไรกับระบบราชการที่ถูกอัตโนมัติ — ทำหน้าที่ปฏิบัติตามคำสั่งของผู้มีอำนาจเดิม

   พรรคโซเชียลลิสต์ของรามาเชื่อว่า แอลเบเนียจะสามารถปราบคอร์รัปชันได้ก่อนการเจรจาขอเข้าเป็นสมาชิกสหภาพยุโรปในปี 2027 อย่างไรก็ตาม ยังไม่ชัดเจนว่าสมาชิกรัฐสภาจะมีสิทธิ์โหวตเห็นชอบการแต่งตั้ง Diella เป็นรัฐมนตรีหรือไม่ หรือประชาชนจะมีสิทธิเลือกตั้งนักการเมืองที่ขับเคลื่อนด้วย AI ได้หรือเปล่า

   สังคมได้ตกต่ำมาถึงจุดที่ "หุ่นยนต์" ได้รับความไว้วางใจมากกว่ามนุษย์ เราควรถามตัวเองว่า ผู้คนเชื่อจริงหรือว่าเครื่องจักรสามารถ “แทนตัวแทนของประชาชน” ได้? หรือสามารถ “นำประเทศ” ได้?

“ความตลกของนายกรัฐมนตรีไม่ควรถูกเปลี่ยนให้กลายเป็นกฎหมายของรัฐแอลเบเนีย”

– กล่าวโดย กัซเมนต์ บาร์ดฮี ผู้นำฝ่ายค้านพรรคประชาธิปัตย์

   AI นั้น “ซื่อสัตย์ได้เท่ากับผู้ที่เขียนมัน” — และหาก Microsoft มีส่วนเกี่ยวข้อง ความหวังในด้านคุณธรรมของ Diella ก็อาจเลือนลาง การแต่งตั้งหุ่นยนต์เป็นรัฐมนตรีอาจเป็นความพยายามอย่างสิ้นหวังของรัฐบาลแอลเบเนียในการฟื้นฟูศรัทธาจากสาธารณชน แต่นี่ไม่ใช่ความสำเร็จของเทคโนโลยี หากแต่เป็น “สัญญาณเตือนอันรุนแรง” ของความล้มเหลวในระบบการเมืองที่ประชาชนหมดศรัทธา

ที่มา  Armstrongeconomics.com