ปานามาอาจเวนคืนสัญญาท่าเรือ CK Hutchison เสี่ยงสูญพันล้าน พร้อมท้าทายแรงกดดันจีน-สหรัฐฯ ในศึกภูมิรัฐศาสตร์

2-8-2025

  SCMP รายงานว่า CK Hutchison Holdings ของกลุ่มธุรกิจดังจากฮ่องกง ภายใต้การนำของมหาเศรษฐี หลี่ กาชิง (Li Ka-shing) ออกแถลงการณ์เรียกร้องให้ทางการปานามา (Panama) เคารพหลักนิติธรรม หลังรัฐบาลปานามายื่นคำร้องต่อศาลฎีกาเพื่อขอยกเลิกสัญญาสัมปทานท่าเรือหลักสองแห่งในปานามา ขณะที่ประธานาธิบดี โฆเซ ราอูล มูลิโน (Jose Raul Mulino) ยังจุดประเด็นว่าอาจให้รัฐเข้ามาร่วมบริหารกิจการท่าเรือ หากศาลตัดสินว่าสัญญาสัมปทานดังกล่าวขัดต่อรัฐธรรมนูญ

  CK Hutchison ถือหุ้น 90% ใน Panama Ports Company (PPC) ซึ่งได้สิทธิ์สัมปทาน 25 ปีในการดำเนินงานท่าเรือ Balboa และ Cristobal และเพิ่งต่ออายุสัญญาในปี 2021 แต่ล่าสุด ปานามาได้ยื่นฟ้องต่อศาลสูงโดยอ้างว่าการต่ออายุสัมปทานดังกล่าวไม่เป็นไปตามกระบวนการกฎหมาย หลังมีเสียงเรียกร้องเพิ่มขึ้นให้รัฐเข้ามากุมอำนาจกำกับดูแลท่าเรือยุทธศาสตร์

  ข้อพิพาทนี้ยิ่งทวีความสำคัญ เนื่องจาก CK Hutchison กำลังอยู่ระหว่างกระบวนการขายทรัพย์สินท่าเรือรวม 43 แห่งทั่วโลก รวมถึงสองแห่งในปานามา ในดีลมูลค่า 2.3 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ ท่ามกลางความตึงเครียดเชิงภูมิรัฐศาสตร์ระหว่างจีนกับสหรัฐอเมริกา โดยสหรัฐฯ เคยชี้ชัดถึงความสำคัญของคลองปานามาในเกมยุทธศาสตร์ และประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ (Donald Trump) ยังเคยพูดถึงความเป็นไปได้ของการ "ทวงคืนอำนาจควบคุมคลอง" หลายครั้ง

  ผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายจากจีนประเมินว่า หากปานามาล้มสัญญาของ CK Hutchison จริง กลุ่มทุนฮ่องกงจะเผชิญความเสี่ยงขาดทุนทรัพย์สินทันทีราว 920 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เสื่อมความน่าเชื่อถือทางธุรกิจ หรือต้องรับมือกับคดีความฟ้องร้องค่าเสียหายจำนวนมาก

  ในเชิงกระบวนการ หากปานามาจะนำท่าเรือมาอยู่ภายใต้รัฐหรือทำหุ้นส่วนรัฐเอกชน ต้องผ่านกระบวนการประมูลใหม่ที่โปร่งใสตามกฎหมาย ซึ่งอาจใช้เวลาดำเนินการนานนับปี โดยนักวิเคราะห์ชี้ว่าการเปิดประมูลใหม่ในสถานการณ์ที่สัมพันธ์ระหว่างปานามากับจีนไม่ราบรื่น มีโอกาสสูงที่ผู้ประกอบการจากสหรัฐอเมริกาหรือประเทศพันธมิตรจะเข้ามาครองสัญญาท่าเรือสำคัญนี้แทน เนื่องจากช่วงหลายปีหลังปานามาเดินเรื่องเปลี่ยนขั้วทางการทูตจากไต้หวันมาจีน แต่ระยะหลังก็ลดบทบาทในโครงการ Belt and Road Initiative (BRI) และหันมาไว้ใจฝั่งอเมริกามากขึ้น หลังล่าสุดเพิ่งประกาศถอนตัวจาก BRI ด้วย

  CK Hutchison ยืนยันว่าจะร่วมมือกับภาครัฐอย่างสร้างสรรค์ เพื่อหาทางออกร่วมกันและเน้นย้ำความสำคัญของหลักนิติธรรมในการปกป้องสิทธิ์ของธุรกิจและความน่าเชื่อถือในการลงทุนของปานามาในสายตาต่างชาติ บริษัทจะยังเจรจาขายกิจการท่าเรือให้กับกลุ่มทุนใหม่ตามแผน โดยอยู่ระหว่างการติดต่อเสนอให้พันธมิตรเชิงยุทธศาสตร์จากจีนเข้าร่วมเป็นผู้ถือหุ้นรายสำคัญในกิจการนี้

  นักวิเคราะห์ไทยและต่างประเทศเห็นตรงกันว่า คดีนี้มีนัยสำคัญเชิงภูมิรัฐศาสตร์ ไม่เพียงแต่กระทบอนาคตของบริษัท CK Hutchison เท่านั้น แต่ยังสะท้อนแรงปะทะในเวทีโลกระหว่างจีนและสหรัฐฯ ในการช่วงชิงอิทธิพลเหนือเส้นทางการค้าทะเลและทรัพยากรยุทธศาสตร์ในอเมริกากลาง

  ในเวทีระหว่างประเทศ ฝ่ายจีนย้ำว่าหลักยุทธศาสตร์สำคัญไม่ใช่การถือครองท่าเรือเอง แต่คือการต้องมั่นใจว่าบริษัทเรือจีนจะไม่ถูกกีดกันหรือเลือกปฏิบัติในคลองปานามา หรือท่าเรือสำคัญใดๆ ของโลก หากปานามาให้หลักประกันนี้กับปักกิ่ง เชื่อว่าจีนพร้อมยอมรับทุกรูปแบบการบริหารใหม่

  ดีลนี้จึงกลายเป็นจุดตัดสำคัญของผลประโยชน์ทางธุรกิจ อิทธิพลระหว่างประเทศ การเมืองภายในของปานามา และเสถียรภาพของโครงสร้างการค้าระดับโลกในระยะยาว

---

IMCT NEWS

ที่มา https://www.scmp.com/news/hong-kong/hong-kong-economy/article/3320503/panama-ports-deal-hong-kongs-ck-hutchison-urges-respect-rule-law?module=top_story&pgtype=homepage