สหรัฐฯ-EU-ญี่ปุ่น นำพันธมิตรคุมเข้มงานวิจัย รับมือจีนทะยานขึ้นเป็นมหาอำนาจ

6-1-2025

     สหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป และญี่ปุ่น พร้อมใจกันออกมาตรการเข้มงวดด้านความปลอดภัยในการวิจัย หลังจีนก้าวขึ้นมาเป็นมหาอำนาจด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยล่าสุด สหรัฐฯ และจีนได้ลงนามในข้อตกลงทวิภาคีด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีฉบับใหม่เมื่อวันที่ 13 ธันวาคม 2024 ที่จำกัดขอบเขตความร่วมมือลงอย่างมากเมื่อเทียบกับข้อตกลงเดิมที่มีมา 45 ปี

     การเติบโตของจีนในวงการวิชาการโลกเห็นได้ชัดจากสัดส่วนบทความวิจัยที่เพิ่มขึ้นจากน้อยกว่า 2% ในปี 1980 เป็น 25% ในปี 2023 แซงหน้าสหรัฐฯ ที่ครองอันดับหนึ่งมา 75 ปี นอกจากนี้ บริษัทจีนยังได้รับสิทธิบัตรจากสหรัฐฯ มากถึง 40,000 ฉบับในปี 2022 เทียบกับสหราชอาณาจักรที่ได้เพียง 2,000 ฉบับ

     อย่างไรก็ตาม ความกังวลเรื่องการแสวงหาประโยชน์ทางทหารและความลับทางการค้าผ่านการร่วมมือวิจัย ทำให้ประเทศพัฒนาแล้วทยอยออกมาตรการป้องกัน เยอรมนีจัดตั้งคณะกรรมการจริยธรรมควบคุมการวิจัยที่อ่อนไหว ญี่ปุ่นกำหนดให้นักวิจัยต้องเปิดเผยแหล่งทุนและความสัมพันธ์กับต่างประเทศ ขณะที่แคนาดาและออสเตรเลียเพิ่มการประเมินความเสี่ยงในการร่วมมือวิจัย

     ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่า มาตรการรักษาความปลอดภัยที่เข้มงวดอาจส่งผลกระทบต่อความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ เนื่องจากงานวิจัยที่มีผลกระทบสูงมักเกิดจากความร่วมมือระหว่างประเทศ โดย 25% ของบทความวิจัยจากสหรัฐฯ มาจากความร่วมมือกับต่างชาติ การจำกัดการแลกเปลี่ยนความรู้และบุคลากรอาจนำไปสู่การสิ้นสุดยุคทองของความร่วมมือทางวิทยาศาสตร์ระดับโลกที่เฟื่องฟูมาตั้งแต่สิ้นสุดสงครามเย็น

---

IMCT NEWS

ที่มา https://asiatimes.com/2025/01/us-eu-japan-tighten-research-security-as-chinas-dominance-grows/