EU เสนอดีลใหญ่หนุน HTS ทุ่มงบฟื้นฟูแลกเงื่อนไขปฏิรูปซีเรีย  เล็งลดอิทธิพลรัสเซีย-อิหร่าน

3-1-2025

     สหภาพยุโรป (อียู) กำลังเผชิญความท้าทายครั้งสำคัญในการฉกฉวยโอกาสทางยุทธศาสตร์ หลังการล่มสลายของระบอบเผด็จการบาชาร์ อัล อัสซาด ประธานาธิบดีซีเรีย ที่หลบหนีออกจากประเทศเมื่อ 2 สัปดาห์ที่ผ่านมา

     จูเลียน บาร์นส์-ดาซีย์ ผู้อำนวยการโครงการตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือแห่งสภายุโรปว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ระบุว่า การเปลี่ยนแปลงครั้งนี้เปิดโอกาสให้ยุโรปสามารถผลักดันการเปลี่ยนแปลงเชิงบวกในซีเรีย รวมถึงเอื้อให้ผู้ลี้ภัยชาวซีเรียจำนวนมากสามารถเดินทางกลับประเทศได้โดยสมัครใจ

อย่างไรก็ตาม อียูกำลังเคลื่อนไหวช้าเกินไป แม้นักการทูตบางส่วนจะเดินทางไปกรุงดามัสกัสแล้ว แต่คายา คัลลาส รองประธานคณะกรรมาธิการยุโรป ยืนยันว่าการสนับสนุนซีเรียในระดับสำคัญยังคงขึ้นอยู่กับความคืบหน้าในพื้นที่

      ขณะนี้กลุ่ม Hay'at Tahrir al-Sham (HTS) ซึ่งเคยเชื่อมโยงกับอัลกออิดะห์ ได้ขึ้นเป็นผู้ปกครองทางทหารคนใหม่ของซีเรีย ยุโรปจึงจำเป็นต้องเร่งจัดทำข้อเสนอที่จูงใจให้กลุ่มนี้พัฒนาไปสู่ความพอประมาณ การมีส่วนร่วม และการรักษาเสถียรภาพ

ทั้งนี้ ยุโรปมองว่าการเปลี่ยนผ่านที่ประสบความสำเร็จจะไม่เพียงช่วยเหลือชาวซีเรียเท่านั้น แต่ยังเป็นวิธีเดียวที่จะบรรลุผลประโยชน์หลายด้าน ทั้งการสร้างการปกครองแบบประชาธิปไตย การสร้างเงื่อนไขที่เอื้อให้ผู้ลี้ภัยกลับประเทศ และการลดอิทธิพลของอิหร่านและรัสเซียในซีเรีย

อย่างไรก็ตาม ความท้าทายสำคัญยังรออยู่ข้างหน้า เนื่องจาก HTS อาจหวนกลับไปสู่แนวทางหัวรุนแรงและพยายามควบคุมประเทศแบบเบ็ดเสร็จ นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงที่จะเกิดการสู้รบระหว่างกลุ่มติดอาวุธ การโจมตีชาวเคิร์ดในซีเรียของตุรกีอาจเปิดช่องให้กลุ่มรัฐอิสลาม (IS) กลับมารวมตัวกันใหม่ ขณะที่วิกฤตเศรษฐกิจและสังคมที่ทำให้ประชากร 70% ต้องพึ่งพาความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม อาจผลักให้ซีเรียกลายเป็นรัฐล้มเหลวอย่างถาวร

       เพื่อป้องกันสถานการณ์เลวร้าย ยุโรปจำเป็นต้องฉวยโอกาสจากสัญญาณบวกที่ HTS แสดงออก ทั้งการเข้าหากลุ่มชนกลุ่มน้อย การปกป้องสถาบันของรัฐ และการพูดถึงการเลือกตั้ง แม้หลายฝ่ายในยุโรปจะยังสงสัยในความจริงใจของกลุ่มนี้

ยุโรปสามารถอาศัยประสบการณ์ของภาคประชาสังคมซีเรียที่สั่งสมมาตลอด 14 ปีของสงคราม รวมถึงความเหนื่อยล้าของประชาชนต่อความขัดแย้ง เพื่อผลักดันการฟื้นฟูการปกครองและกดดันกลุ่มติดอาวุธให้ยอมแบ่งปันอำนาจ โดยต้องให้ชาวซีเรียเป็นผู้นำกระบวนการเปลี่ยนผ่านนี้

      เร่งด่วนที่สุดคือการเพิ่มการเจรจากับ HTS แม้จะยังอยู่ในบัญชีคว่ำบาตร พร้อมผ่อนปรนมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจเพื่อสร้างเสถียรภาพ นอกจากนี้ ยุโรปควรวางวิสัยทัศน์เชิงกลยุทธ์ที่ชัดเจน เสนอความร่วมมือทางการเมืองและเศรษฐกิจขนาดใหญ่ รวมถึงการสนับสนุนการฟื้นฟูประเทศ และโน้มน้าวให้รัฐบาลใหม่ของสหรัฐฯ ภายใต้การนำของประธานาธิบดีทรัมป์ ยกเลิกมาตรการคว่ำบาตร หากซีเรียจัดตั้งรัฐบาลที่ครอบคลุมทุกฝ่ายได้จริง

      ทั้งนี้ ยุโรปต้องเร่งดำเนินการในขณะที่หน้าต่างแห่งโอกาสยังเปิดอยู่ ไม่ใช่รอจนกว่าการเปลี่ยนผ่านจะสำเร็จ ซึ่งอาจไม่มีวันเกิดขึ้นหากปราศจากการสนับสนุน โดยต้องย้ำให้ชัดว่าความช่วยเหลือจะถูกระงับและ HTS จะยังถูกคว่ำบาตรต่อไป หากซีเรียไม่เดินหน้าสู่การปกครองที่ครอบคลุมทุกฝ่ายอย่างแท้จริง

---

IMCT NEWS

ที่มา https://www.politico.eu/article/europe-offer-syria-fall-bashar-assad-refugees-hts/