ขอบคุณภาพจาก The Jakarta Post

8/9/2024

อินโดนีเซียกลายเป็นประเทศแรกในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่ประสบความสำเร็จในการผ่าตัดมนุษย์ด้วยหุ่นยนต์ทางไกล หลังจากที่มีการจัดแสดงการผ่าตัดไตทางไกลแบบสดๆ ระหว่างกรุงจาการ์ตาและบาหลี ด้วยความช่วยเหลือของแขนหุ่นยนต์ที่เชื่อมต่อด้วยเครือข่ายความเร็วสูง ซึ่งนับเป็นการผ่าตัดมนุษย์ระยะไกลครั้งแรกในอาเซียน เมื่อวันที่ 30 สิงหาคมที่ผ่านมา

ศัลยแพทย์ด้านระบบทางเดินปัสสาวะ Ponco Birowo ได้ทำการผ่าตัดเพื่อเอาซีสต์ที่ไตขวาของผู้ป่วยออก โดยใช้อุปกรณ์ควบคุมแบบหุ่นยนต์ที่โรงพยาบาล Prof. Dr. IGNG Ngoerah General ในเมืองเดนปาซาร์ บนเกาะบาหลี โดยมี Agus Rizal Ardy Hariandy Hamid ผู้เชี่ยวชาญด้านระบบทางเดินปัสสาวะและมะเร็งวิทยาเป็นผู้ช่วย

ผู้ป่วยซึ่งเป็นชายอายุ 71 ปี อยู่ในห้องผ่าตัดของโรงพยาบาล Cipto Mangunkusumo Central General Hospital (RSCM) ในกรุงจาการ์ตา ห่างจากเกาะบาหลีไปเกือบ 1,200 กิโลเมตร ซึ่งมี Chaidir A. Mochtar ผู้เชี่ยวชาญด้านเนื้องอกวิทยาระบบทางเดินปัสสาวะ และแพทย์ศัลยกรรมและพยาบาลคนอื่นๆ ช่วยเหลือในขั้นตอนการผ่าตัดในกรุงจาการ์ตา

ขณะที่การผ่าตัด ใช้เครื่องมือที่ผลิตโดย Edge Medical Robotics จากจีน

ขั้นตอนนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อประเมินเวลาแฝงและงานทั่วไปของการกำหนดค่าระยะไกล รวมถึงแบนด์วิดท์อินเทอร์เน็ตไร้สายและความเสถียรของเครือข่าย เพื่อความเป็นไปได้และความปลอดภัยของการผ่าตัดทางไกลที่ใช้หุ่นยนต์ช่วยในอนาคต โดยการผ่าตัดได้รับการแสดงผ่านจอภาพสองจอที่ติดตั้งไว้ที่ศาลา RSCM Kencana โดยมีแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ และสื่อมวลชนรับชมขั้นตอนโดยรวม ซึ่งหลังจากติดตามผ่านหน้าจอเป็นเวลา 2 ชั่วโมง ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ Ponco ได้ประกาศว่า "[การผ่าตัด] เสร็จสิ้นแล้ว!" ตามมาด้วยเสียงปรบมือจากผู้ชม

ด้านบูดี กูนาดี ซาดิกิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขอินโดนีเซีย ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้เข้าฟังการประชุม ได้เข้าไปในห้องผ่าตัดของ RSCM เพื่อพูดคุยกับศัลยแพทย์ในกรุงจาการ์ตาและเกาะบาหลี โดยถามว่าศัลยแพทย์รู้สึกถึงความล่าช้าในการผ่าตัดผู้ป่วยหรือไม่

“ฉันรู้สึกราวกับว่าฉันทำด้วยมือฉันเอง” Ponco ตอบ

ในระหว่างการแถลงข่าวหลังการผ่าตัด บูดีกล่าวว่าการผ่าตัดครั้งนี้เป็น "จุดเปลี่ยนสำคัญ" "ความสำเร็จครั้งนี้เป็นก้าวสำคัญที่ทำให้อินโดนีเซียกลายเป็นศูนย์กลางนวัตกรรมด้านการดูแลสุขภาพระดับโลก"

ก่อนการผ่าตัดดังกล่าว ศัลยแพทย์ระยะไกลในจาการ์ตา สิงคโปร์ และไทยเคยทำการผ่าตัดดังกล่าวมาก่อน แต่ไม่มีการผ่าตัดกับมนุษย์เลย การผ่าตัดร่วมกับญี่ปุ่นที่ประเทศไทยในปี 2008 ได้ทำกับสุกร ขณะเดียวกัน การผ่าตัดกระเพาะอาหารในสิงคโปร์ในปี 2023 ร่วมกับญี่ปุ่นก็ทำกับหุ่นจำลอง

Ponco กล่าวว่าความปลอดภัยของผู้ป่วยถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุด โดยทีมศัลยแพทย์จะตรวจสอบระบบเทเลโรโบติกในจีนเพื่อให้แน่ใจว่าระบบมีความน่าเชื่อถือ นอกจากนี้ พวกเขายังได้ฝึกกับโมเดลเพื่อทำการผ่าตัดและเย็บแผลก่อนที่จะเลือกคนที่ผ่านการฝึกอบรมเพียงพอสำหรับทีมศัลยแพทย์

“เจ้าหน้าที่ทางการแพทย์ต้องได้รับความยินยอมอย่างแจ้งชัดจากทั้งคนไข้และครอบครัวของเขาสำหรับการผ่าตัดที่จะดำเนินการทางไกลและจะถ่ายทอดสด” Ponco กล่าว

ส่วนประกอบหลักสองส่วนของห้องผ่าตัด ได้แก่ คอนโซลของศัลยแพทย์ในบาหลี และแขนหุ่นยนต์ในกรุงจาการ์ตา เชื่อมต่อกันด้วยการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตความเร็วสูงผ่านสายเคเบิลใยแก้วนำแสง การเชื่อมต่อต้องมีแบนด์วิดท์มากกว่า 50 เมกะบิตต่อวินาที (mbps) โดยมีเวลาแฝงต่ำกว่า 150 มิลลิวินาที (ms) และการถูกรบกวนของเครือข่ายต้องไม่เกิน 10 มิลลิวินาที

เครือข่าย 5G ที่ใช้ในขั้นตอนการใช้งาน จัดทำโดย Telkomsel ซึ่งเป็นผู้ให้บริการโทรคมนาคมของรัฐ มีแบนด์วิดท์ 605 mbps โดยมีความหน่วงเวลาอยู่ที่ประมาณ 15 มิลลิวินาที และความแปรปรวนเพียง 3 มิลลิวินาที ซึ่งแทบจะไม่เป็นที่สังเกต แต่ถึงแม้ว่าจะมีการทดสอบความเสถียรของเครือข่ายตั้งแต่เดือนมิถุนายน ศัลยแพทย์ก็ยังคงพร้อมดำเนินการตามขั้นตอนด้วยตนเองในกรณีที่เครือข่ายล้มเหลวหรือเกิดความล่าช้า

ด้วยเทคโนโลยีหุ่นยนต์ที่รองรับด้วยเครือข่ายความเร็วสูง ทำให้ศัลยแพทย์สามารถรักษาผู้ป่วยจากระยะไกลได้อย่างแม่นยำสูง

ศัลยแพทย์ด้านระบบปัสสาวะได้นำการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์มาใช้ในการทำการผ่าตัดต่อมลูกหมากแบบรุนแรงเพื่อรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก รวมถึงการผ่าตัดอื่น ๆ ตามที่ Agus ซึ่งเป็นหัวหน้าสมาคมการแพทย์หุ่นยนต์แห่งอินโดนีเซีย (Robomedisia) กล่าว

อย่างไรก็ตาม มีเพียงโรงพยาบาลสองแห่งในอินโดนีเซียเท่านั้นที่มีอุปกรณ์ผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ และยังไม่มีสถานพยาบาลใดในประเทศที่มีระบบโทรหุ่นยนต์

“เราหวังว่าในอนาคต การทำงานด้วยหุ่นยนต์และหุ่นยนต์จากระยะไกลจะสามารถนำมาใช้ในโรงพยาบาลได้มากขึ้น โดยติดตามการพัฒนาระบบหุ่นยนต์จากประเทศต่างๆ เช่น สหรัฐอเมริกา จีน อินเดีย ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้” Agus กล่าว

ด้านนายเฟอร์รี ซาฟริอาดี ประธานสมาคมโรคทางเดินปัสสาวะแห่งอินโดนีเซีย (InaUA) กล่าวว่าการผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์อาจช่วยให้กระจายบริการด้านการแพทย์ในประเทศได้อย่างเท่าเทียมกัน เนื่องจากอาจข้ามผ่านอุปสรรคทางภูมิศาสตร์และสังคม-เศรษฐกิจได้ โดยเขาอ้างอิงถึงข้อมูลของสมาคมว่าอินโดนีเซียมีแพทย์โรคทางเดินปัสสาวะเพียง 701 คนและแพทย์เฉพาะทาง 132 คน ซึ่งส่วนใหญ่กระจุกตัวอยู่ในเมืองใหญ่ๆ ทั่วเกาะชวา

“บางพื้นที่ห่างไกลไม่มีศัลยแพทย์ระบบทางเดินปัสสาวะเลย ขณะที่ในความเป็นจริง คนไข้จำนวนมากอาศัยอยู่ในพื้นที่ห่างไกล” และเสริมว่าเทคโนโลยีนี้จะช่วยให้คนไข้ได้รับการรักษาโดยแทบไม่ต้องเดินทาง

สำหรับนวัตกรรมในการรักษาโรคทางระบบทางเดินปัสสาวะถือเป็นเรื่องเร่งด่วนสำหรับอินโดนีเซีย เนื่องจากในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ประเทศมีสถิติโรคทางระบบทางเดินปัสสาวะและการเสียชีวิตที่สูง

ข้อมูลสถิติมะเร็งโลกแสดงให้เห็นว่ามะเร็งต่อมลูกหมากเป็นมะเร็งที่พบบ่อยเป็นอันดับ 5 ในผู้ชายในอินโดนีเซีย โดยมีรายงานผู้ป่วยรายใหม่ 13,563 รายในปี 2020 และในปีเดียวกันนั้น มีรายงานผู้ป่วยมะเร็งไตรายใหม่เกือบ 2,400 รายในอินโดนีเซีย โดยมีผู้ป่วยเสียชีวิต 1,358 ราย ตามการสำรวจสุขภาพพื้นฐาน (Riskesdas) ของกระทรวงสาธารณสุขอินโดนีเซีย

การผ่าตัดด้วยหุ่นยนต์ทางไกลจะเป็นหนึ่งในหัวข้อที่ถูกกล่าวถึงในการประชุมสมาคมโรคทางเดินปัสสาวะแห่งเอเชีย (UAA) ประจำปี 2024 ภายใต้หัวข้อเรื่อง “การบูรณาการด้านโรคทางเดินปัสสาวะ: นวัตกรรมเชิงเปลี่ยนแปลงที่พบกับความร่วมมือระดับโลก” ที่นูซาดูอา เกาะบาหลี ที่จะมีขึ้นจนถึงวันอาทิตย์นี้ (8 ก.ย.2024)

IMCT News

ที่มา https://asianews.network/indonesia-performs-first-telerobotic-surgery-on-humans-in-southeast-asia/