ก๊าซรัสเซียส่งผ่านท่อที่ยูเครนไปยุโรปได้สิ้นสุดลงแล้ว

2-12-2025

     การส่งออกก๊าซของรัสเซียผ่านท่อส่งก๊าซที่สร้างในยุคโซเวียตที่ไหลผ่านยูเครนต้องหยุดชะงักลงในวันปีใหม่ ถือเป็นการสิ้นสุดของหลายทศวรรษที่ที่รัสเซียมีอิทธิพลเหนือตลาดพลังงานของยุโรป

     ก๊าซจากรัสเซียยังคงไหลต่อเนื่องไปยุโรปแม้จะผ่านสงครามยูเครนมาเกือบ 3 ปี แต่บริษัทแก๊สพรอมของรัสเซีย ระบุว่า ได้ยุติการส่งก๊าซเมื่อเวลา 05.00 น. GMT หลังจากที่ยูเครนปฏิเสธที่จะต่ออายุข้อตกลงการขนส่ง

    การหยุดส่งก๊าซรัสเซียที่คาดแล้วจะไม่ส่งผลกระทบต่อราคาของผู้บริโภคในสหภาพยุโรป ไม่เหมือนในปี 2022 ที่อุปทานที่ลดลงจากรัสเซียส่งผลให้ราคาสินค้าพุ่งสูงเป็นประวัติการณ์ ทำให้เกิดวิกฤตค่าครองชีพ และส่งผลกระทบต่อความสามารถในการแข่งขันของกลุ่ม

      ผู้ซื้อก๊าซรัสเซียจากสหภาพยุโรปรายสุดท้ายที่เหลือผ่านทางยูเครน เช่น สโลวาเกียและออสเตรีย ได้จัดเตรียมการจัดหาก๊าซทางเลือก ในขณะที่ฮังการีจะยังคงรับก๊าซรัสเซียผ่านทางท่อส่ง TurkStream ใต้ทะเลดำ

แต่ทรานสดนีสเตรีย ซึ่งเป็นดินแดนที่แยกตัวออกไปและฝักใฝ่รัสเซียในมอลโดวา เพื่อนบ้านของยูเครน ก็พึ่งพาเส้นท่อก๊าซเช่นกัน ทำให้ต้องตัดระบบทำความร้อนและน้ำร้อนให้กับครัวเรือนต่างๆในช่วงเช้าของวันพุธ

บริษัทพลังงานท้องถิ่น Tirasteploenergo เรียกร้องให้ประชาชนแต่งกายให้อบอุ่น แขวนผ้าห่มหรือผ้าม่านหนาๆ ไว้เหนือหน้าต่างและประตูระเบียง และใช้เครื่องทำความร้อนไฟฟ้า

ประธานาธิบดีโวโลดีมีร์ เซเลนสกี ของยูเครน เขียนในแอปส่งข้อความของเทเลแกรมว่า การยุติการขนส่งก๊าซผ่านประเทศของเขาไปยังยุโรปถือเป็น “ความพ่ายแพ้ครั้งใหญ่ที่สุดของมอสโก” และเรียกร้องให้สหรัฐฯ จัดหาก๊าซให้ยุโรปมากขึ้น

“ยิ่งมีพันธมิตรที่แท้จริงของยุโรปอยู่ในตลาดมากเท่าไร เราก็จะเอาชนะผลเสียสุดท้ายของการพึ่งพาพลังงานของยุโรปในรัสเซียได้เร็วยิ่งขึ้นเท่านั้น” เขาเขียน

เขาเขียนว่า “ภารกิจร่วม” ของยุโรปในตอนนี้คือการสนับสนุนอดีตมอลโดวาของสหภาพโซเวียต “ในช่วงเวลาแห่งการเปลี่ยนแปลงพลังงานนี้”

คณะกรรมาธิการยุโรปกล่าวว่าสหภาพยุโรปได้เตรียมการสำหรับการตัดส่งก๊าซรัสเซียแล้ว

“โครงสร้างพื้นฐานก๊าซของยุโรปมีความยืดหยุ่นเพียงพอที่จะจัดหาก๊าซที่ไม่ใช่แหล่งกำเนิดของรัสเซีย” โฆษกของคณะกรรมาธิการกล่าว ยุโรป“ได้รับการเสริมกำลังด้วยความสามารถในการนำเข้า LNG (ก๊าซธรรมชาติเหลว) ใหม่ที่สำคัญตั้งแต่ปี 2022”

     รัสเซียและอดีตสหภาพโซเวียตใช้เวลาครึ่งศตวรรษในการสร้างส่วนแบ่งหลักของตลาดก๊าซในยุโรป ซึ่ง ณ จุดสูงสุดอยู่ที่ประมาณ 35% แต่สหภาพยุโรปได้ลดการพึ่งพาพลังงานของรัสเซียนับตั้งแต่เริ่มสงครามในยูเครนด้วยการซื้อก๊าซธรรมชาติทางท่อจากนอร์เวย์และ LNG จากกาตาร์และสหรัฐอเมริกา

ยูเครน ซึ่งปฏิเสธที่จะขยายข้อตกลงการขนส่ง กล่าวว่า ยุโรปได้ตัดสินใจละทิ้งก๊าซรัสเซียแล้ว

“เราหยุดการขนส่งก๊าซรัสเซีย นี่เป็นเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ รัสเซียกำลังสูญเสียตลาด และจะต้องประสบกับความสูญเสียทางการเงิน” นายกาลุชเชนโก รัฐมนตรีพลังงานของยูเครน กล่าวในแถลงการณ์

     ยูเครนจะสูญเสียค่าธรรมเนียมการขนส่งจากรัสเซียมากถึง 1 พันล้านดอลลาร์ต่อปี เพื่อช่วยชดเชยผลกระทบดังกล่าว รัฐบาลจะเพิ่มอัตราภาษีส่งก๊าซสำหรับผู้บริโภคในประเทศเป็นสี่เท่าตั้งแต่วันพุธเป็นต้นไป ซึ่งอาจทำให้อุตสาหกรรมของประเทศต้องสูญเสียเงินมากกว่า 1.6 พันล้านฮรีฟเนีย (38.2 ล้านดอลลาร์) ต่อปี

ในขณะเดียวกัน แก๊ซพรอมของรัสเซียจะสูญเสียยอดขายก๊าซเกือบ 5 พันล้านดอลลาร์

    เส้นทางท่อส่งก๊าซรวมจากรัสเซียส่งก๊าซธรรมชาติไปยังยุโรปสูงถึง 201 พันล้านลูกบาศก์เมตร (bcm) ในปี 2018

    เส้นทางนอร์ดสตรีมข้ามทะเลบอลติกไปยังเยอรมนีถูกระเบิดในปี 2022 และท่อส่งยามาล-ยุโรปผ่านเบลารุสก็ปิดให้บริการเช่นกัน

รัสเซียจัดส่งก๊าซประมาณ 15 ล้านลูกบาศก์เซนติเมตรผ่านยูเครนในปี 2023 ลดลงจาก 65 ล้านลูกบาศก์เซนติเมตร เมื่อสัญญาห้าปีสุดท้ายเริ่มขึ้นในปี 2020

ที่มา CNBC