EU ลังเลรับรอง HTS อดีตพันธมิตรอัลกออิดะห์หลังพลิกอำนาจ-ยึดดามัสกัส หวั่นกระทบเสถียรภาพ-ชนกลุ่มน้อย

12-12-2024

บรัสเซลส์ -- สหภาพยุโรป ( EU) กำลังเผชิญความท้าทายในการกำหนดจุดยืนต่อกลุ่มฮายัต ตาห์รีร อัล-ชาม (HTS) อดีตกลุ่มพันธมิตรของอัลกออิดะห์ที่ยึดอำนาจได้ในซีเรีย หลังการล่มสลายอย่างรวดเร็วของรัฐบาลประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด ท่ามกลางความกังวลด้านสิทธิมนุษยชนและความปลอดภัยของชนกลุ่มน้อย

DW รายงานว่า แม้อียูจะพอใจการสิ้นสุดของระบอบอัสซาด แต่กำลังลังเลในการกำหนดท่าทีต่อกลุ่มกบฏและผู้นำอย่างอาบู โมฮัมหมัด อัล-โกลานี หรือ อาห์หมัด อัล-ชาราอา วัย 42 ปี โดยโฆษกอียูยืนยันว่ายังไม่มีการติดต่อกับกลุ่มกบฏที่ถูกสหประชาชาติและชาติตะวันตกหลายประเทศรวมถึงสหรัฐฯ ขึ้นบัญชีเป็นองค์กรก่อการร้าย

อัล-โกลานีมีประวัติเคยร่วมต่อต้านการรุกรานอิรักกับอัลกออิดะห์และถูกคุมขังในเรือนจำบุกกา ซึ่งเขาได้สัมผัสกับสมาชิกกลุ่มญิฮาดที่มีวาระระดับโลก เขายอมรับในการสัมภาษณ์กับสถานีโทรทัศน์ PBS ว่าเคยได้รับการสนับสนุนทางการเงินจากกลุ่มรัฐอิสลาม (IS) ก่อนจะตัดขาดจากอัลกออิดะห์ในปี 2559 และประกาศตัวเป็นกลุ่มชาตินิยมอิสลามที่มุ่งโค่นล้มอัสซาด

แม้จะบรรลุเป้าหมายในการยึดอำนาจ แต่อัล-โกลานียังคงถูกสหรัฐฯ ประกาศให้รางวัลนำจับ 10 ล้านดอลลาร์ (ราว 350 ล้านบาท) อย่างไรก็ตาม นักวิเคราะห์บางรายเสนอให้พิจารณาถอดถอนสถานะองค์กรก่อการร้ายของทั้งอัล-โกลานีและ HTS ภายใต้เงื่อนไขการปฏิรูปทางทหาร การเมือง และการปกครอง รวมถึงการรับผิดชอบต่ออาชญากรรมในอดีต

ข้อกังวลสำคัญมาจากรายงานการละเมิดสิทธิมนุษยชน ทั้งรายงานของสหประชาชาติที่ระบุว่าชาวซีเรียในพื้นที่ควบคุมของ HTS ประท้วงต่อต้านการทรมานและการเสียชีวิตในสถานกักกัน และรายงานสิทธิมนุษยชนของสหรัฐฯ ปี 2565 ที่กล่าวหา HTS ในการสังหารที่ผิดกฎหมาย การลักพาตัว การกักขังอย่างไม่เป็นธรรม การทำร้ายร่างกาย การสังหารพลเรือน และการใช้ทหารเด็ก

นางคาจา คัลลัส หัวหน้าคณะทูตอียู เน้นย้ำถึงความจำเป็นของการเปลี่ยนผ่านทางการเมืองอย่างสงบและครอบคลุม พร้อมการคุ้มครองชาวซีเรียทุกคนรวมถึงชนกลุ่มน้อย ขณะที่ HTS พยายามสร้างภาพลักษณ์ใหม่ด้วยการให้คำมั่นคุ้มครองชนกลุ่มน้อยทางศาสนา ประกาศนิรโทษกรรมทหารซีเรีย ร่วมมือกับนายกรัฐมนตรีคนปัจจุบันจัดตั้งรัฐบาลเฉพาะกาล และไม่บังคับการแต่งกายสตรี

จูเลียน บาร์นส์-ดาซีย์ ผู้อำนวยการโครงการตะวันออกกลางและแอฟริกาเหนือแห่งสภาความสัมพันธ์ระหว่างประเทศยุโรป เสนอให้อียูฉวยโอกาสมีบทบาทเชิงรุกในการกำหนดทิศทางซีเรีย โดยเฉพาะเพื่อผลประโยชน์ด้านเสถียรภาพในภูมิภาค การป้องกันความขัดแย้งและการก่อการร้าย การส่งกลับผู้ลี้ภัยนับล้าน และการลดอิทธิพลของมหาอำนาจภายนอกอย่างรัสเซีย

อย่างไรก็ตาม แอรอน ลุนด์ นักวิจัยจากมูลนิธิเซนจูรี เตือนว่าการแสดงท่าทีประนีประนอมของ HTS อาจเป็นเพียงกลยุทธ์ชั่วคราวเพื่อสร้างการยอมรับจากชาวซีเรียและลดความขัดแย้งกับชาติตะวันตกและอาหรับ โดยกลุ่มอาจหวนกลับสู่แก่นอุดมการณ์ญิฮาดดั้งเดิมเมื่อเผชิญภัยคุกคาม

โฆษกอียูระบุว่า ขณะนี้กำลังประเมินทั้งคำพูดและการกระทำของ HTS อย่างรอบคอบ ก่อนกำหนดนโยบายที่เหมาะสมต่อไป ท่ามกลางความท้าทายในการสร้างสมดุลระหว่างเสถียรภาพในภูมิภาค การคุ้มครองสิทธิมนุษยชน และการฟื้นฟูประเทศที่ผ่านสงครามมายาวนานเกือบ 14 ปี

---

IMCT NEWS

ที่มา https://www.dw.com/en/can-eu-engage-a-former-al-qaeda-affiliate-in-syria/a-71021898